Wojewódzki Szpital Specjalistyczny im. Najświętszej Maryi Panny

Wojewódzki Szpital Specjalistyczny im. Najświętszej Maryi Panny, pomysł budowy szpitala na → Parkitce w Częstochowie narodził się pod koniec lat 20. XX w. Władze miasta rozpoczęły prace nad wyborem terenu, gromadzono fundusze na jego budowę. Szpital miał liczyć 600 łóżek. Orędownikiem jego budowy był ówczesny prezydent miasta → Romuald Jarmułowicz. Do realizacji pomysłu nie doszło z powodu braku środków finansowych. Ponownie do zamysłu budowy szpitala powrócono w 1975, kiedy to Częstochowa stała się stolicą nowego województwa. Ostateczna decyzja o wzniesieniu szpitala zapadła w 1979. W 1982 rozpoczęto pierwsze prace. Budowa nie przebiegała bez zakłóceń, były okresy ożywienia i stagnacji. W 1990, by uniknąć wstrzymania budowy, powołano Społeczną Radę Budowy Szpitala; jej członkami oprócz władz wojewódzkich byli dyrektorzy przedsiębiorstw kooperujących z głównym wykonawcą budowy → Częstochowskim Przedsiębiorstwem Budownictwa Przemysłowego. Wojewódzki Szpital Specjalistyczny (WSzS) został powołany przez wojewodę częstochowskiego jako jednostka organizacyjna w styczniu 1988. Zdecydowano o lokalizacji w nim oddziałów nieobecnych dotąd w szpitalnictwie województwa: neurochirurgii, kardiologii, schorzeń metabolicznych, szybkiej diagnostyki chorób płuc, chirurgii naczyń oraz oddziałów wspomagających inne szpitale, w których odczuwało się niedobór łóżek; były to: neurologia, chirurgia urazowa, intensywna terapia dla dorosłych i dzieci, ośrodek dializ, także oddziałów, które przeniesiono ze względu na złe warunki lokalowe z innych szpitali: położnictwa i ginekologii, okulistyki, onkologii. 8 XII 1993 placówka otrzymała imię Najświętszej Maryi Panny (NMP) (było to nawiązanie do istniejącego przez ponad 100 lat w Częstochowie szpitala o tym imieniu). W 1990 Szpital liczył 235 pracowników, w tym 31 lekarzy. W tr. rozpoczęto przeprowadzanie konkursów na stanowiska ordynatorów następujących oddziałów: położnictwa i ginekologii, reumatologii, kardiologii, chorób wewnętrznych, ortopedii i chirurgii urazowej, neurologii, a w 1991 na stanowiska ordynatorów oddziałów noworodkowego, szybkiej diagnostyki chorób płuc, neurochirurgii, chorób dziecięcych. Uruchomiono Zakład Anatomii Patologicznej, rozpoczął też pracę (liczący 40 łóżek) oddział onkologii, przeniesiony ze → Szpitala Miejskiego im. dr. W. Biegańskiego. W grudniu 1991 WSzS zatrudniał już 590 osób, w tym 67 lekarzy, i posiadał 302 łóżka. Funkcjonowało już całe zaplecze obsługi, a jedynie problemy stwarzał brak pawilonu diagnostycznego. W 1992 uruchomiono trakt operacyjny, składający się z sześciu sal operacyjnych, centralną sterylizatornię, pracownię diagnostyki obrazowej oraz liczący 33 łóżka oddział okulistyki (przeniesiony ze Szpitala im. W. Biegańskiego), a także pierwszą w ówczesnym województwie częstochowskim pracownię tomografii komputerowej, swoją siedzibę otrzymało też laboratorium analiz lekarskich oraz badań bakteriologicznych. W 1992 Szpital liczył 334 łóżka, zatrudniał 610 osób, w tym 72 lekarzy. W 1993 przeprowadzono tu pierwszą operację wszczepienia rozrusznika serca i wykonano pierwszą koronarografię. W 1997 uruchomiono oddział intensywnej opieki medycznej dla dzieci, rozpoczął też pracę oddział schorzeń piersi. W 1998 otwarto oddział patologii noworodka, oddział leczenia urazów wielonarządowych oraz uruchomiono pracę jedynego w regionie rezonansu magnetycznego. W 2002 uruchomiono oddział rehabilitacji, a w 2005 szpitalny oddział ratunkowy, pracownię hemodynamiki i Częstochowskie Centrum Kardiologiczne. W 2006 powstał Bank Krwi, najpierw działający w ramach zakładu diagnostyki laboratoryjnej, a później jako samodzielna jednostka organizacyjna. Wkrótce do użytku oddano zakład radioterapii. Powstało Częstochowskie Centrum Onkologii, w skład którego weszły: oddział onkologii, oddział chirurgii onkologicznej z pododdziałem chorób piersi, zakład radioterapii, poradnia onkologii, poradnia chirurgii onkologicznej, poradnia chorób piersi, poradnia radioterapii, pracownia tomografii komputerowej. Pierwszym dyrektorem szpitala był dr hab. Piotr Korzekwa, od grudnia 1990 dr n. med. Zbigniew Świderek. W 2001–03 funkcję tę pełniła Grażyna Drewniak, w 2003–07 Henryk Kromołowski, 2007–08 Zbigniew Strzelczak, 2008–09 (do momentu połączenia Szpitala z Wojewódzkim Szpitalem Zespolonym) dyrektorem placówki był Kazimierz Pankiewicz. W 2009 Sejmik Województwa Śląskiego dokonał połączenia Wojewódzkiego Szpitala Specjalistycznego im. NMP w Częstochowie i → Wojewódzkiego Szpitala Zespolonego im. prof. W. Orłowskiego w Częstochowie poprzez przeniesienie mienia przejmowanego Wojewódzkiego Szpitala Zespolonego na przejmujący WSzS. W rezultacie połączenia WSzS stał się jedną z największych placówek medycznych nie tylko na Śląsku, ale również w kraju; posiada 34 oddziały, w tym 21 przy ul. Bialskiej, pozostałe przy ul. PCK, oraz łącznie 41 poradni specjalistycznych i 11 pracowni. Dyrektorem szpitala po połączeniu został Kazimierz Pankiewicz (dotychczasowy dyrektor Szpitala na Parkitce). Funkcję tę pełnił do lutego 2013, później przez cztery miesiące placówką kierował Krzysztof Kłos, a po nim dyrektorem został Jarosław Madowicz.

Janusz Pawlikowski, Kalendarium częstochowskie czyli wybór dat z historii miasta i jego mieszkańców od roku 1220, Częstochowa 2001, s. 240; – Henryk Kromołowski, Opieka zdrowotna w subregionie częstochowskim od zakończenia II wojny światowej do 2013 r. Jej odbudowa oraz działania naprawczo-rozwojowe, [w:] Problemy ochrony zdrowia, edukacji prozdrowotnej i ekologicznej w regionie częstochowskim XIX–XXI w., pod red. A. Ślęzaka i B. Zawadowicz, Częstochowa 2014, s. 101, 102,103, 104; – „Gazeta Wyborcza Częstochowa” 2010 (24 III), s. 4.