Wasilewska z Galińskich Zofia

Wasilewska z Galińskich Zofia (1870–1938), radna miejska, działaczka społeczna i dobroczynna. Ur. 17 XI 1870, była córką właściciela majątku ziemskiego Rusany nad Niemnem na Kowieńszczyźnie.

Ukończyła pensję żeńską w Częstochowie. W 1906 zaangażowała się w działalność oświatową w szeregach oddziału częstochowskiej → Polskiej Macierzy Szkolnej. Przez wiele lat pracowała społecznie wraz z mężem w sekcji kolonii letnich → Towarzystwa Dobroczynności dla Chrześcijan (TDdCh); m.in. była główną opiekunką półkolonii organizowanych w 1916–18 przez TDdCh, finansowanych przez Radę Opiekuńczą miasta Częstochowy. W czasie I wojny światowej corocznie organizowała gwiazdkę dla najbiedniejszych dzieci w Arcybractwie Różańcowym na Jasnej Górze. Była też przełożoną świeckiego Trzeciego Zakonu św. Franciszka; ze składek oraz z dochodów uzyskiwanych z jadłodajni, którą prowadziła przy ul św. Barbary, i sklepiku z dewocjonaliami, doprowadziła do wybudowania domu zakonnego. Była też przewodniczącą Stowarzyszenia Pań Miłosierdzia św. Wincentego a Paulo. W 1920 była jedną z założycielek Stowarzyszenia Sług Wzajemnej Pomocy pw. Matki Boskiej Częstochowskiej. Od 1922 zasiadała w zarządzie (przez pewien czas była przewodniczącą) → Narodowej Organizacji Kobiet w Częstochowie. Od 1919 działała w → Polskim Białym Krzyżu; pełniła funkcję wiceprzewodniczącej, później przewodniczącej, zorganizowała i kierowała szwalnią funkcjonującą przy ul. Staszica 3 (obecnie nr 5). W czerwcu 1920 znalazła się w tymczasowym zarządzie Ligi Antybolszewickiej w Częstochowie. W 1924 była członkinią Komitetu Chleb Głodnym Dzieciom. W 1925 z ramienia Zjednoczonego Chrześcijańskiego Komitetu Wyborczego weszła do Rady Miasta w Częstochowie. Zm. 17 VI 1938 w Częstochowie, pochowana została na cmentarzu św. Rocha, w sektorze 10, rząd 4, grób nr 12.

W małżeństwie z → Leonem Wasilewskim miała dwie córki; Janinę (1897–1903) i Stefanię, zamężną Gierowską (1898–1983), pseudonim Marysieńka Pniejnia, która w 1919–21 i 1939 była sanitariuszką Wojska Polskiego, w czasie II wojny światowej należała do Służby Zwycięstwu Polski-Związku Walki Zbrojnej-Armii Krajowej w Kielcach, odznaczoną Krzyżem Walecznych i srebrnym Krzyżem Zasługi z Mieczami.

Zbigniew Grządzielski, Działalność oświatowa Polskiego Białego Krzyża w Częstochowie w latach 1919–1939, [w:] Wielkie i małe problemy Częstochowy w Polsce odrodzonej (1918–1939), red. R. Szwed i W. Palus, Częstochowa 1996, s. 141; Franciszek Sobalski, Związki zawodowe, stowarzyszenia i organizacje społeczne w Częstochowie i dawnym powiecie częstochowskim w 1921 roku (materiały źródłowe), „Rocznik Muzeum Okręgowego w Częstochowie. Historia” 1989, z. 22, s. 137; Ryszard Szwed, Radni miasta Częstochowy w latach międzywojennych (1919–1939), [w:] Społeczeństwo Częstochowy w latach 1918–1939, Częstochowa 1997, s. 52; Jan Walczak, Stowarzyszenia społeczne w Częstochowie w okresie Drugiej Rzeczypospolitej (1918–1939), [w:] Życie codzienne w Częstochowie w XIX i XX w., Częstochowa 1999, s. 89; – „Głos Wolności” 1923, nr 57 (27 XI), s. 1; „Goniec Częstochowski” 1918, nr 139 (6 XI), s. 3; „Kurier Częstochowski” 1919, nr 7 (9 III), s. 4; – Archiwum Państwowe w Częstochowie, Magistrat Częstochowy 5223, k. 216; – informacje Zofii Zajączkowskiej z Częstochowy oraz dokumenty w jej posiadaniu; – odpis z inskrypcji nagrobnej (tu data zgonu 19 VI 1938).