Pogotowia ratunkowe

Pogotowia ratunkowe, placówki ochrony zdrowia udzielające doraźnej pomocy potrzebującym. W 1920 w związku z epidemią grypy „hiszpanki” Rada Związków Zawodowych powołała Robotnicze Pogotowie Ratunkowe przy ul. Strażackiej 10, wkrótce zastąpiono je miejskim. W końcu lat 20. pogotowie uruchomiła w Częstochowie → Powiatowa Kasa Chorych; funkcjonowało do 1 IX 1932 (wtedy to podjęto decyzję o jego likwidacji). W tr. powołano Pogotowie Ratunkowe (prywatne), na jego czele stanęli lekarze → Edwin Petrykat, → Stanisław Szwedowski i → Arnold Bram; siedziba Pogotowia znajdowała się przy al. Wolności 10. W latach 30. placówką kierowali lekarze A. Bram i S. Szwedowski, oprócz nich zespół lekarski stanowili: → Aleksander Piwowarczyk, → Alfred Szykier, → Józef Wajnbaum, → Julian Lipiński. Po wkroczeniu Niemców do Częstochowy we wrześniu 1939 pogotowie zostało zlikwidowane. Jego namiastkę utworzono dopiero jesienią 1940; funkcjonowało przy → Ubezpieczalni Społecznej. Do jesieni 1941 lekarzem (jedynym) był dr → Tadeusz Michalski, po nim rolę tę przejęli lekarze Witold Perkowski i Ludwik Majewski. W marcu 1946 działalność rozpoczęło Pogotowie Ratunkowe Miejskie; usytuowane było w → Szpitalu Położniczo-Ginekologicznym przy ul. Kordeckiego 2. W zakres jego działań wchodziło przewożenie chorych oraz wyjazdy do wypadków. Od 1947 funkcjonowało Pogotowie Ratunkowe → Polskiego Czerwonego Krzyża (przy ul. Waszyngtona 42, w budynku po zlikwidowanym → Szpitalu Maltańskim); pierwszym kierownikiem Pogotowia był → Jerzy Dreyza. W 1966 Pogotowie to przeniesiono do pomieszczeń przy → ul. Kilińskiego 10. Po utworzeniu w 1975 województwa częstochowskiego, powołano Wojewódzką Stację Pogotowia Ratunkowego (WSPR) z siedzibą przy ul. Kilińskiego 10. Dyrektorami WSPR byli: dr med. Sławomir Kwapisiewicz, dr Mirosław Reterski (1991–98). Obecnie przy ul. Kilińskiego 10 funkcjonuje Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej Stacja Pogotowia Ratunkowego w Częstochowie.

Janusz Pawlikowski, Kalendarium częstochowskie czyli wybór dat z historii miasta i jego mieszkańców od roku 1220, Częstochowa 2001, s. 50, 150; Mieczysław Wyględowski, Kalendarium ochrony zdrowia Częstochowy, Częstochowa 2008, s. 67; – Tadeusz Michalski, „Ubezpieczalnia Społeczna”, (maszynopis w zbiorach Ośrodka Dokumentacji Dziejów Częstochowy Muzeum Częstochowskiego), s. 19; – „Gazeta Częstochowska” 1999, nr 30, s. 12; „Głos Narodu” 1946, nr 60, s. 3; „Goniec Częstochowski” 1932, nr 199, s. 3; „Kurier Zachodni” 1991, nr 30 (z 12 III); „Życie Częstochowy” 1989, nr 161 (z 11 VII); – Książka adresowa m. Częstochowy 1947, Częstochowa 1947, s. 40; Rocznik lekarski Rzeczypospolitej Polskiej na 1933/34 rok, oprac. S. Konopka, Warszawa 1933, kolumna 100; – materiały (artykuły prasowe) w zbiorach Ośrodka Dokumentacji Dziejów Częstochowy Muzeum Częstochowskiego.