„Gaude Mater”. Międzynarodowy Festiwal Muzyki Sakralnej „Gaude Mater”

„Gaude Mater”. Międzynarodowy Festiwal Muzyki Sakralnej „Gaude Mater”, największa w Polsce cykliczna impreza (odbywająca się od 1991) prezentująca muzykę religijną różnych kultur, chrześcijańskiej, żydowskiej a także islamu, jest świętem miłośników muzyki symfonicznej, śpiewu chóralnego, a także muzyki etnicznej. Patronat sprawują Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Episkopat Polski oraz prezydent Miasta Częstochowy. W skład Rady Artystyczno- Programowej wchodzą dyrygenci, kompozytory, muzykolodzy, dyrektorzy Wydziału Kultury Sejmiku Województwa Śląskiego, przewodniczący Podkomisji ds. Muzyki Sakralnej Episkopatu Polski i zakon oo. paulinów na Jasnej Górze. Organizatorem festiwalu, od początku jego istnienia, był → Ośrodek Promocji Kultury (OPK) „Gaude Mater” w Częstochowie, od 2012 Stowarzyszenie Przyjaciół „Gaude Mater”, a od 2018 ponownie OPK „Gaude Mater”. Festiwalowi towarzyszą koncerty w wielu częstochowskich świątyniach i placówkach kultury, konkurs kompozytorski „Musica Sacra”, wystawy malarstwa, spektakle teatralne i wykłady. Inicjatorem festiwalu był → Krzysztof Pośpiech, jego dyrektorką (od 1991) Małgorzata Nowak. W 2010 patronat nad festiwalem objął prezydent Lech Kaczyński, w 2015 Andrzej Duda. W czasie kolejnych edycji festiwalu zaprezentowano utwory najwybitniejszych kompozytorów (m.in. Wolfganga Amadeusza Mozarta, Jana Sebastiana Bacha, Josepha Haydna, Feliksa Mendelssohna-Bartholdy’ego, Gustawa Mahlera, Antonina Dvořaka Krzysztofa Pendereckiego, Henryka Mikołaja Góreckiego, Juliusza Łuciuka), dyrygowali m.in. Krzysztof Penderecki, Jacek Błaszczyk, Agnieszka Duczmal, Jan Łukaszewski, Jerzy Salwarowski, Antoni Wit. Wśród wykonawców byli m.in. Olga Pasiecznik, Jadwiga Rappé, Krystyna Szostek-Radkowa, Bożena Harasimowicz-Haas, Izabela Kłosińska, Andrzej Hiolski, Wiesław Ochman Bobby McFerrin, Jan Garbarek, Joseph Malovany, Andreas Scholl, Lora Szafran, Azi Schwartz, Gołda Tencer, Włodek Pawlik, Waldemar Malicki, Camerata Silesia, Chór Soboru św. Trójcy w Kijowie, Grecki Chór Bizantyjski, Schola Gregoriana Pragensis, Choer Gregorienne de Paris, Camerata Polifonica di Milano, London Community Gospel Choir, La Fenice, The Holst Singers, The King’s Singers, Chór Filharmonii Krakowskiej, Chór Państwowej Filharmonii Śląskiej, Chór Wielkiej Moskiewskiej Synagogi Żydowskiej, Chór Synagogi pod Białym Bocianem z Wrocławia, Musica Fiorita, Schola Cantorum Gedaniensis, Schola Cantorum Posnaniensis, Wrocławscy Kameraliści (Cantores Minores Wratislawienses), Wrocławski Teatr Pantomimy, Scena Plastyczna KUL. Na festiwalu, co godne podkreślenia, wykonywane były także dawne kompozycje wydobywane z archiwów Jasnej Góry. Prelegentami byli m.in. Marek Dyżewski, → Wanda Malko, Janusz Ekiert, Beata Młynarczyk, recytowali: Beata Rybotycka, Dorota Segda, Joanna Szczepkowska, Krystyna Tkacz, Krzysztof Gosztyła, Jerzy Trela, Wiktor Zborowski. Plakaty były dziełem najwybitniejszych plastyków, takich jak Andrzej Pągowski, Stasys Eidrigevicius, Roman Kalarus, Janusz Pacuda, Tomasz Sętowski.

Festiwal wpisał się w oczekiwania słuchaczy, zyskał ogromną publiczność, niektóre koncerty odbywały się także poza Częstochową. Wiosną 2020 podjęto decyzję o przesunięciu 30. edycji festiwalu na późniejszy termin.

„Gaude Mater. Festiwali Muzyki Sakralnej” (programy festiwalowe z lat 1991–2018), wydawca: Ośrodek Promocji Kultury „Gaude Mater” w Częstochowie (w zasobie Ośrodka Dokumentacji Dziejów Częstochowy Muzeum Częstochowskiego).