Częstochowskie Zakłady Graficzne

Częstochowskie Zakłady Graficzne, w 1898 → Franciszek Dionizy Wilkoszewski rozpoczął starania o pozwolenie na otwarcie drukarni, które rok później zostały uwieńczone sukcesem. Początkowo przedsiębiorstwo, działające pod nazwą Drukarnia i Litografia F.D. Wilkoszewskiego znajdowało się przy II Alei 38. Pod tym adresem funkcjonowało do czasu wybudowania w 1923 nowej siedziby mieszczącej się przy III Alei 52. Do wybuchu wojny w 1939 drukarnia stale się rozwijała, stając się na ówczesne czasy jedną z najnowocześniejszych w Polsce. Drukowała wiele tytułów prasowych, w tym → „Gońca Częstochowskiego”, → „Niedzielę” oraz → „Świat Szkolny”. Budynek, w którym się mieściła, zyskał w owym czasie miano „pałacu prasy”. W 1939 zakład ten zatrudniał około 40 pracowników (wraz z redakcją). Po wybuchu II wojny światowej, aresztowaniu właściciela przez Niemców i przejęciu przez nich drukarni, w zakładzie wydawane było pismo niemieckie w języku polskim „Goniec Częstochowski”, później → „Kurier Częstochowski” (→ prasa niemiecka w Częstochowie w 1939–45). Drukowano tam też urzędowe obwieszczenia niemieckie. Po zajęciu Częstochowy przez wojska radzieckie, wykonywano tam druki frontowe i ulotki dla potrzeb Armii Czerwonej, m.in. ulotki propagandowe mające oddziaływać na morale niemieckich obrońców Wrocławia. W 1945 drukarnię przy III Alei 52 przejęła redakcja → „Głosu Narodu”. W 1947 Zakład Graficzny został oddzielony od redakcji „Głosu Narodu” i podlegał odtąd zarządowi okręgu Państwowych Zakładów Graficznych na województwo kieleckie z siedzibą w Częstochowie, którego dyrektorem był N. Pierzgalski. 1 I 1948 utworzono przedsiębiorstwo państwowe wyodrębnione pod nazwą Drukarnia Państwowa; jego dyrektorem został N. Szymaniak. Skupiało ono cztery zakłady graficzne na terenie Częstochowy oraz w miastach w jej pobliżu. 31 XII 1948 zakłady z Częstochowy stały się Oddziałem Nr 18 Katowickich Zakładów Graficznych; przynależność ta trwała dwa lata. 1 I 1951 powołano przedsiębiorstwo pod nazwą Częstochowskie Zakłady Graficzne (CzZG). W 1961 przy CzZG otwarto Przyzakładowe Technikum Graficzne. 24 VIII 1962 rozpoczęto rozbudowę Zakładów. Wykupiono sąsiadującą z CzZG parcelę i na niej wzniesiono nowy budynek fabryczny; stara drukarnia została znacznie rozbudowana i zmodernizowana (kapitalny remont starego budynku zakończono w marcu 1966). Po unowocześnieniu CzZG dysponowały: zecernią ręczną, zecernią maszynową, chemigrafią, stereotypią, oddziałem maszyn typo-arkuszowych i rolowych i oddziałem introligatorni. W 1969 przedsiębiorstwo uruchomiło produkcję kart statystycznych dla stacji i zakładów obliczeniowych. W 1974 rozpoczęto proces specjalizacji drukarni w produkcji druków wartościowych i numerowanych. W latach 80. CzZG dotknął kryzys spowodowany złomowaniem starych maszyn drukarskich i brakiem nowych inwestycji, zakłóceniami w dostawach niektórych surowców, jak również brakiem wykwalifikowanej kadry. W 1995 drukarnia CzZG jako pierwsza w Polsce wprowadziły zabezpieczenia druków poprzez aplikacje znaków holograficznych metodą hot stamping oraz unikatową w skali świata aplikację hologramu w systemie „rola-rola”. W 1998 utworzono dział personalizacji dokumentów. 1 XI 2008 w związku z przyjętym przez zarząd spółki „Grafika” planem rozwoju firmy i jego realizacją nastąpiła reorganizacja firmy i zmiana nazwy na Drukarnia Częstochowskie Zakłady Graficzne. Obecnie firma specjalizuje się w produkcji druków zabezpieczonych przed fałszerstwem, druków numerowanych i personalizowanych. Wykonywane są tam także zabiegi uszlachetniające druki: złocenie, srebrzenie, nakładanie ozdobnych folii, lakierowanie UV.

Janusz Pawlikowski, Kalendarium częstochowskie czyli wybór dat z historii miasta i jego mieszkańców od roku 1220, Częstochowa 2001, s. 185; – Częstochowskie Zakłady Graficzne 1886–1966. Sprawozdanie, Częstochowie 1966, s. 11–18; – Witold Mielczarek, Drukarstwo i edytorstwo prasy częstochowskiej 1945–1985. Zarys tematyki, [w:] 40 lat walki zbrojnej i pracy pokojowej 6 Warszawskiego Pułku Zmechanizowanego 2 Dywizji Piechoty im. Jana Henryka Dąbrowskiego 1 Armii Ludowego Wojska Polskiego. Częstochowa w czterdziestoleciu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. Materiały z konferencji popularno-naukowych WOKI pod redakcją Witolda Mielczarka, t. VIII, Częstochowa 1985, s. 345–353; – Witold Mielczarek, Propaganda i prasa Polskiej Partii Robotniczej w Częstochowie, [w:] Materiały z konferencji naukowych WOKI i MINEiS, red. W. Mielczarek, Częstochowa 1977, s. 293, 297; – „Gazeta Częstochowska” 2012, 13–26 IX, s. 8; – materiały w zbiorach Ośrodka Dokumentacji Dziejów Częstochowy Muzeum Częstochowskiego.