Konarski Mieczysław Mendel

Konarski Mieczysław Mendel (1888–1942), adwokat, działacz patriotyczny i społeczny, prezes gminy żydowskiej. Ur. 25 VIII 1888 w Częstochowie, był synem Leopolda Lewka (1854–), właściciela fabryki zabawek (przy ul. Garncarskiej 48), i Doroty z Sieradzkich (1860–), bratem → Adama.

Konarski po ukończeniu studiów prawniczych mieszkał i prowadził praktykę adwokacką w Częstochowie (do połowy lat 20. przy ul. Spadek 2, później do II połowy lat 30. XX w. przy II Alei 24, a od końca lat 30. przy II Alei 41). W 1931 na zebraniu przedstawicieli palestry częstochowskiej został wybrany na zastępcę delegata do Rady Adwokackiej w Warszawie. W 1919 jako reprezentant Żydowskiego Komitetu Wyborczego został powołany do Głównego Komitetu Wyborczego w Częstochowie, który miał czuwać nad prawidłowym przeprowadzeniem wyborów do Rady Miejskiej (RM). W 1927 z listy Bezpartyjnej Inteligencji Żydowskiej kandydował do RM, lecz bez powodzenia. Angażował się w działania patriotyczne: w marcu 1919 brał udział w kweście na Nowym Rynku (pl. Daszyńskiego) na rzecz rekruta polskiego, w lutym 1921 był współorganizatorem, później przewodniczącym Komitetu Plebiscytowego (plebiscyt na Górnym Śląsku) przy zarządzie gminy żydowskiej w Częstochowie. Udzielał się na rzecz częstochowskich studentów żydowskich oraz szkolnictwa średniego w Częstochowie: był współzałożycielem (powstałego 2 VIII 1922) oddziału częstochowskiego Komitetu Pomocy Studentom Żydom „Auxilium Academicum Judaicum”, zasiadał w jego zarządzie (pełnił tam funkcję zastępcy sekretarza). W 1933–34 wraz z → Norbertem Konem, Romanem Wajcenem i Kazimierzem Marshalem był członkiem sekcji rozbudowy osiedla uczniowskiego (w Olsztynie k. Częstochowy) częstochowskiego II Państwowego Gimnazjum im. R. Traugutta. Brał udział w działalności żydowskich instytucji finansowych w Częstochowie: w II połowie lat 20. zasiadał w radzie nadzorczej Banku Przemysłowców i Kupców, w 1934 został prezesem Kasy Bezprocentowych Pożyczek dla Żydów. Konarski był też aktywny na innych polach działalności społecznej: w 1915 z ramienia zarządu → „Piekarni Popularnej” wszedł do sekcji żydowskiej komitetu → Doraźnej Pomocy, przez wiele lat pełnił funkcję wiceprezesa → Towarzystwa Ochrony Zdrowia Ludności Żydowskiej (TOZ) w Częstochowie. W 1927 był współorganizatorem Koła Towarzyskiego przy Częstochowskim Klubie Sportowym → „Warta”. Od 1928 należał do loży Bnei Brith w Krakowie. 25 III 1937 za stacją Rudniki k. Częstochowy został ciężko ranny w katastrofie kolejowej Luxtorpedy. Był wiceprezesem TOZ, także w okresie okupacji niemieckiej. W lutym 1941 w wyniku ciężkich przejść psychicznych został częściowo sparaliżowany. W kwietniu tr. zmuszony przez Niemców do zamieszkania wraz z rodziną w → getcie częstochowskim (wcześniej mieszkał przy ul. Kościuszki 1). 22 IX (lub 2 X) 1942 podczas deportacji do obozu zagłady w Treblince ludności żydowskiej z miejscowego getta, został pobity przez oficera niemieckiego i w agonii wrzucony do wagonu.

W małżeństwie z Krystyną, która była członkinią zarządu (skarbniczką) Komitetu Rodzicielskiego II Państwowego Gimnazjum im. R. Traugutta w Częstochowie, miał syna Lucjana (1921–42) absolwenta II Państwowego Gimnazjum (1938), który zginął w Treblince.

Żydzi częstochowscy. Słownik biograficzny, pod red. J. Sętowskiego, Częstochowa 2020.