Hoffman Mieczysław Bolesław

Hoffman Mieczysław Bolesław (1877–1940), pomolog, właściciel zakładu pomologiczego, członek Rady Miejskiej w Częstochowie. Ur. 16 IX 1877 w Szołdrach k. Brodnicy był synem Karola Boromeusza, zarządcy jednego z majątków gen. Dezyderego Chłapowskiego, i Marianny z Prądzyńskich, bratem Bronisława (1878–1966), pomologa.

Hoffman po ukończeniu szkoły czteroklasowej w 1892 rozpoczął praktykę w ogrodach majątku hrabiego Jana Żółtowskiego pod Grodziskiem w Poznańskiem. Od 1895 praktykę i naukę ogrodnictwa kontynuował w Niemczech: w zakładach kwiaciarsko-nasiennych H. Schmidta w Erfurcie, a później na Plantacji Drzew Owocowych i Szkółek w Baden-Baden; pełnił tam również funkcję sekretarza i wykładowcy w Towarzystwie „Flora”. W 1901–02 praktykował w zakładzie szkółkarskim Thuilleaux, a później Croux et Fils w Chatenay pod Paryżem, a w końcu w dużej forsowni wina, brzoskwiń i truskawek Omer et Curts et Fils. W 1900–04 posiadając już znaczny zasób wiedzy fachowej publikował artykuły w piśmie ogrodniczym „Mülers Gartner Zeitung” wychodzącym w Erfurcie. W 1903 powrócił do Królestwa Polskiego i w Warszawie, w zakładach szkółkarskich C. Ulricha objął stanowisko zastępcy dyrektora. Później kierował ogrodem przypałacowym w majątku hr. Ch.A. Moesa w Wierbce k. Wolbromia. W 1909 osiedlił się w Częstochowie, zakupił ziemię oraz eklektyczną willę (obecnie ul. Zbierskiego). Założył Zakład Pomologiczny o charakterze szkółkarsko-sadowniczo-warzywniczym. Jego zakład ogrodniczy znajdował się na działce systematycznie powiększanej w drodze zakupów; obejmowała ona pas ziemi (liczący 35 ha) od ul. Jasnogórskiej aż do wsi Kiedrzyn (obecnie dzielnica miasta). Hoffman prowadził szkolenie praktyczne przyszłych ogrodników, a także badania pomologiczne, których wyniki publikował w prasie specjalistycznej; wyodrębnił nowe odmiany, m.in. orzech włoski „Hoffman” i brzoskwinię odporną na niskie temperatury „Anulka”. Spopularyzował kilka odmian jabłoni. Dostarczał też drzewka owocowe do obsadzania dróg i ogródków szkolnych w powiecie częstochowskim. Prowadzony przez niego zakład (od 1922 wspólnie z bratem Bronisławem) zdobywał liczne nagrody na wystawach ogólnopolskich i międzynarodowych: m.in. złoty medal za szkółkę drzewek owocowych i parkowych na Wystawie Rolniczo-Przemysłowej w Częstochowie (12–30 VIII 1926), wielki złoty medal i nagrodę honorową na wystawie ogrodniczej w Paryżu w 1927, wielki złoty medal na Powszechnej Wystawie Krajowej w Poznaniu w 1929, medal złoty państw. i medal złoty Towarzystwa Ogrodniczego Warszawskiego na Jubileuszowej Wystawie Ogrodniczej w Warszawie w 1931. Hoffman w 1920–26 był wiceprezesem, a od 1927 prezesem Częstochowskiego Towarzystwa Ogrodniczego (CzTO); z jego inicjatywy w 1920 ufundowany został sztandar CzTO. Hoffman był ofiarodawcą dębu (→ Dąb Konstytucji), który został zasadzony 3 V 1916 w parku (im. 3 Maja) pod Jasną Górą. Od 1919 należał do zarządu „Białego Krzyża” w Częstochowie, a podczas wojny z Rosją bolszewicką w lipcu 1920 wszedł w skład Obywatelskiego Komitetu Obrony Państwa. Hoffman był członkiem Zjednoczenia Ludowo-Narodowego. W 1925 został wybrany z ramienia Zjednoczonego Chrześcijańskiego Komitetu Wyborczego do Rady Miejskiej w Częstochowie Od 1926 był udziałowcem spółki wydającej „Kurier Codzienny”. W 1927 ze względu na problemy ze zdrowiem wycofał się z życia społecznego, a w 1933 zawodowego. Zm. 9 V 1940 w Częstochowie, pochowany został na cmentarzu Kule, w kwaterze 76, rząd I, grób nr 12.

W małżeństwie z Anną Wójcicką (1882–1967), córką ogrodnika warszawskiego Stanisława Wójcickiego, Hoffman miał córki: Anielę (1905–60), Marię (–1972), Mieczysławę (1907–56), Annę (1910–63), zamężną za Tadeuszem Nałęcz-Leżnickim, Zofię (1913–65), zamężną za Edwardem Wyrzykowskim, przemysłowcem, Barbarę (1914–94), zamężną za Tadeuszem Szmerdtem, inż. architektem, Bolesławę (1917–1978), Stanisławę (1918–81), zamężną z Janem Bogdanem Hoffmanem.

Juliusz Sętowski, Cmentarz Kule w Częstochowie. Przewodnik biograficzny, Częstochowa 2005; s. 106–107; Ewa i Mirosław Zwolińscy, Słownik biograficzny regionu częstochowskiego, t. I, Częstochowa 2002, s. 72 (fotografia), 73 (tu błędna data zgonu: 1941); – Bogdan Jastrzębski, Historia rozwoju ogrodnictwa regionu częstochowskiego, Częstochowa 1983, s. 10, 15, 16 (fotografia), 17, 18, 26, 33, 39, 40, 42, 48; Tomasz Mielczarek, Od „Monitora” do „Gońca Reklamowego”. Dzieje prasy częstochowskiej (1769–1994), Kielce 1996; Ryszard Szwed, Radni miasta Częstochowy w latach międzywojennych (1919–1939), [w:] Społeczeństwo Częstochowy w latach 1918–1939, Częstochowa 1997, s. 49; – „Gazeta Powiatowa” 1916, nr 13, s. 95; „Goniec Częstochowski” 1928, nr 208, s. 3, 1931, nr 49, s. 33 (nota biograficzna i fotografia); „Kurier Codzienny” 1926, nr 25, s. 3; „Kurier Częstochowski” 1919, nr 46/49, s. 3, 1940, nr 107, s. 3; „Ziemia Częstochowska” 1999, t. XXVI, s. 27 (Z. Grządzielski); – Archiwum Państwowe w Częstochowie, Magistrat Częstochowy 5223, k. 218, Urząd Stanu Cywilnego w Częstochowie, Parafia św. Jakuba 1940, akt zgonu nr 97, k. 78; – informacje wnuczki Anny Hoffman oraz dokumenty i fotografie w jej posiadaniu; fotografie w zbiorach autora; – odpis inskrypcji nagrobnej.