Winter Stanisław Edward

Winter Stanisław Edward (1902–73), lekarz, działacz społeczny. Ur. 11 VIII 1902 w Stanisławowie, był synem Edwarda, urzędnika kolejowego, oraz Jadwigi z Lachowskich.

Winter ukończył gimnazjum w Stanisławowie, a w 1926 studia medyczne na Uniwersytecie Poznańskim (UP). W 1926–27 był asystentem w Zakładzie Anatomii i Histologii Patologicznej UP. Później rozpoczął specjalizację z chirurgii w Klinice Chirurgicznej UP. Równocześnie specjalizował się w diagnostyce i terapii rentgenowskiej, będąc kierownikiem pracowni rentgenowskiej Kliniki Chirurgicznej. W maju 1928 został ordynatorem oddziału chirurgii Szpitala Ubezpieczalni Społecznej w Łodzi. Zmobilizowany 28 VIII 1939, odbył kampanię wrześniową jako chirurg kompanii sanitarnej 14 Dywizji Piechoty Armii Poznań; uczestniczył w bitwie nad Bzurą. Wzięty do niewoli, przetrzymywany był w kilku obozach jenieckich (m.in. w Oflagu II C Grossborn); pracował tam jako chirurg, był ordynatorem oddziału chirurgii w szpitalu jenieckim Sand Bostel pod Bremą. Po uwolnieniu pełnił funkcję komendanta i ordynatora szpitala w Bomlitz k. Falingbostel w brytyjskiej strefie okupacyjnej. W lipcu 1946 powrócił do kraju pociągiem Polskiego Czerwonego Krzyża (PCK) wraz z rannymi i chorymi, a także wyposażeniem dla szpitala. Od sierpnia tr. pracował w Ubezpieczalni Społecznej w Łodzi. W 1947 został ordynatorem oddziału chirurgicznego Szpitala Ubezpieczalni Społecznej w Częstochowie; zorganizował i uruchomił ten oddział. W 1967 był organizatorem punktu reanimacyjnego w Pogotowiu Ratunkowym i zabiegał o utworzenie innych punktów reanimacyjnych w Częstochowie. Przez wiele lat wykładał w Szkole Pielęgniarek i w Szkole Felczerów. Winter należał do Towarzystwa Chirurgów Polskich (TChP), od 1970 był członkiem honorowym. W tym okresie wybrano go na sekretarza Towarzystwa Chirurgów i Ortopedów Polski Zachodniej. Z lat 30. pochodzą jego pierwsze publikacje i wystąpienia naukowe; m.in. w 1939 na Zjeździe Chirurgów Polskich we Lwowie wygłosił referat z zakresu urologii. Od 1947 był członkiem zarządu Polskiego Towarzystwa Lekarskiego (PTL); w 1952–56 pełnił funkcję prezesa oddziału częstochowskiego PTL, od 1961 był przewodniczącym sekcji chirurgicznej. Należał do komisji zdrowia i opieki społecznej Miejskiej Rady Narodowej. Zm. 14 VIII 1973 w Częstochowie, pochowany został na cmentarzu Kule, w kwaterze 44, rząd I, grób nr 8. Odznaczony m.in. dwukrotnie Złotym Krzyżem Zasługi, Złotą Odznaką „Zasłużonemu w rozwoju województwa katowickiego”.

W małżeństwie z Zofią Radzimińską miał trzy córki: Marię (ur. 1934) zamężną Witkiewicz, która ukończyła ceramikę na Akademii Sztuk Pięknych we Wrocławiu, pracowała w Liceum Sztuk Plastycznych w Jarosławiu, a później w Liceum Ogólnokształcącym w Przemyślu; Janinę (ur. 1935) zamężną Turopolską, pielęgniarkę, która pracowała w Poradni Chirurgii Dziecięcej przy szpitalu na Zawodziu w Częstochowie, kierowała też personelem medycznym w Przemysłowej Służbie Zdrowia w zakładzie włókienniczym „Wełnopol” w Częstochowie; Barbarę (ur. 1938) zamężną Wojciechowską, która ukończyła studia konserwatorskie na Uniwersytecie Toruńskim, była redaktorką graficzną czasopisma „Problemy”.

Juliusz Sętowski, Cmentarz Kule w Częstochowie. Przewodnik biograficzny, Częstochowa 2005, s. 338; Janusz Pawlikowski, Kalendarium częstochowskie czyli wybór dat z historii miasta i jego mieszkańców od roku 1220, Częstochowa 2001, s. 159; Towarzystwo Lekarskie Częstochowskie w latach 1945–1984 (M. Wyględowski), Częstochowa 1985, s. 135–137 (fotografia); Mieczysław Wyględowski, Chirurgia i chirurdzy Częstochowy, Wrocław 1997, (tu fotografia); – „Życie Częstochowy” 1961, nr 62, s. 6, 1973, nr 194, s. 7; – Urząd Stanu Cywilnego w Częstochowie, akt zgonu 1311/1973; – informacje córki, Janiny Turopolskiej z Częstochowy.