Towarzystwo Opieki nad Bezdomnymi Dziećmi

Towarzystwo Opieki nad Bezdomnymi Dziećmi, utworzone w 1911 (z działającej i prowadzonej od 1906 przez ks. Stanisława Kowalskiego Sali Zajęć dla Chłopców); założycielami byli m.in. ks. → Marian Fulman → Ludomir Nieprzecki, → Marian Jurakowski, Kazimierz Mocarski. Towarzystwo wybudowało i prowadziło sierociniec dla dzieci przy ul. Piotrowskiej 12 (Piotrkowska). Towarzystwem kierował do 1918 ks. M. Fulman, a później ks. → Bolesław Wróblewski. Opieką objętych było od 60 do 120 dzieci w wieku od 7 do 12 lat. Fundusze na utrzymanie sierocińca pochodziły m.in. z datków gromadzonych przez członków Towarzystwa oraz wpływów z zabaw, wieczorków, loterii fantowych, przedstawień teatralnych (w których występowały także dzieci), koncertów. W 1928 gmach sierocińca rozbudowano, dostawiając oficynę; znalazły się tam sale szkolne, a także ambulatorium. Majątek Towarzystwa powiększał się: w 1926 zakupiono 6 ha ziemi w Gnaszynie, a w 1929 dom w Herbach, w którym organizowano wypoczynek letni dla dzieci. Sierocińcem administrowało osiem sióstr Służebniczek Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Marii Panny. Towarzystwo posiadało sekcję przeciwżebraczą. Do najaktywniejszych osób w Towarzystwie należały: Aniela Żwan, Anna Łokczewska, Władysława Kanczewska, Stanisława Kozłowska, → Antoni Januszewski, Antoni Gawędzki, → Ignacy Tomczyk, → Józef Cygański.

Z dziejów najnowszych Częstochowy (J. Mizgalski), pod red. R. Szweda, W. Palusa, Częstochowa 1995, s. 115; – „Goniec Częstochowski” 1912, nr 51, s. 1, 2, 1914, nr 300, s. 2, 1916, nr 3, s. 2, nr 48, s. 3, 1918, nr 205, s. 3, nr 287, s. 3, 1931, nr 49 (jubileuszowy), s. 18.