Szkoły Sióstr Zmartwychwstanek

Szkoły Sióstr Zmartwychwstanek, w 1918 Ministerstwo Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego udzieliło zgodę na utworzenie 7-klasowej Szkoły Przemysłowo-Handlowej Sióstr Zmartwychwstania Pańskiego. Szkoła mieściła się w budynku przy III Alei 58, składała się z trzech klas (wstępnej oraz klas I i II) oraz internatu, uczęszczało do niej ok. 60 uczennic; rok później szkoła przeniosła się do budynku przy III Alei 60. W roku szkolnym 1920/21 powstała klasa V (zawodowa), w 1921/22 klasa VI, a w 1923/24 klasa VII. Internat mógł przyjąć ponad 50 uczennic. W 1922/23 szkoła otrzymała uprawnienia publiczne. Celem szkoły było wychowywanie dziewcząt w duchu katolickim (w myśl hasła „miłością i prawdą”) oraz przygotowanie do pracy zawodowej w zakresie krawiectwa, bieliźniarstwa i trykotarstwa. Symbolem szkoły była szarotka. Szkołą kierowali: Joanna Jurakowska, Wacława Fidler, → Antoni Zboiński, s. Maria Dalkiewicz, od 1926 ponownie J. Jurakowska, od 1929 s. Benigna Pilichowska. Kadrę pedagogiczną stanowiły siostry zakonne, a także personel świecki; uczyli tu m.in. → Stanisław Barylski, Wacław Fidler, Tadeusz Książek, → Jan Sołdrowski, Jan Szust, → Zofia Tyszecka, → Włodzimierz Winnicki, → Antoni Zboiński. Prefektami szkoły byli kolejno: księża Leśnik, Józef Bielowski i Piotr Sobański. W szkole działały samorząd szkolny, Sodalicja Marjańska (od 1925), sklep „Wspólna Praca” (od 1926), funkcjonowało kółko samopomocy naukowej i materialnej oraz kółka przedmiotowe. W czerwcu każdego roku wychowanki prezentowały na wystawach własne rysunki i prace ręczne; dochód ze sprzedaży przeznaczano na cele charytatywne. W 1928 odbył się pierwszy zjazd absolwentek, w 1929 zaczął ukazywać się szkolny miesięcznik „Z życia koła wychowanek”. W 1931 powstało 2-letnie Liceum Handlowe, od 1936 działało Prywatne 4-letnie Żeńskie Gimnazjum Kupieckie, a istniejące liceum przekształcono w 1937 w Prywatne Żeńskie Liceum Handlowe Sióstr Zmartwychwstania Pańskiego. W 1936 ks. biskup → Teodor Kubina poświęcił dobudowaną część budynku szkoły. Od 1938 szkoła posiadała uprawnienia szkoły publicznej, jej pełna nazwa: 4-letnie Gimnazjum Kupieckie i Liceum Handlowe Żeńskie Sióstr Zmartwychwstania Pańskiego. 12 X 1939 na krótko została wznowiona nauka, placówką kierowała s. → Zofia Szulc, ale już 11 XI 1939 władze okupacyjne zamknęły szkołę. Uczennice gimnazjum uczęszczały w 1939/40 na naukę w klasie 7, realizując tajnie program gimnazjalny. Szkoła została reaktywowana 10 II 1945, uczęszczało do niej 140 uczennic. W 1946 otrzymała nazwę Gimnazjum Handlowego, od 1949 działało 3-letnie Gimnazjum Administracyjno-Handlowe oraz 2-letnie Liceum Administracyjno-Gospodarcze. W 1953 władze oświatowe zabroniły naboru do klasy I; w 1956 odbyła się ostatnia matura. W 1957 pozwolono na nabór do dwóch klas 5-letniego Technikum Gospodarczego. W 1962 szkoła zakończyła swą działalność. Budynek (z wyposażeniem) zajęło Państwowe Liceum Sztuk Plastycznych. Zgromadzenie odzyskało zdewastowany budynek w 1989. Po remoncie gmachu w 1991 powróciła tu szkoła podstawowa im. Zofii Szulc. W 1999–2019 działało Gimnazjum im. s. Barbary Żulińskiej.

Izabela Wrona-Meryk, Żeńska Szkoła Przemysłowo-Handlowa Sióstr Zmartwychwstania Pańskiego w Częstochowie w latach 1918–1928, Prace Naukowe AJD w Częstochowie, Pedagogika, 2013, t. 22, s. 519–529; Jan Prüffer, Szkolnictwo w Częstochowie w okresie wojny (rok szkolny 1914/15–1915/16), Częstochowa 1916, s. 46–48; Beata Urbanowicz, Struktura i funkcjonowanie Szkoły Przemysłowo-Handlowej Zmartwychwstania Pańskiego w Częstochowie w latach 1918–1939, [w:] Z dziejów Polski XIX i XX w. Księga jubileuszowa ofiarowana Profesorowi Ryszardowi Szwedowi, red. T. Dubicki, T. Panecki, Częstochowa 2004, s. 105–110; „Jednodniówka” z okazji dziesięciolecia Szkoły Przemysłowo-Handlowej Sióstr Zmartwychwstania Pańskiego w Częstochowie 1918–1928, s. 8, 28; – „Goniec Częstochowski” 1922, nr 177, 1937, nr 101, s. 5.