Rozanow Zofia Paulina

Rozanow Zofia Paulina (1930–2015), historyczka sztuki, autorka opracowań z tej dziedziny, badaczka sztuki Jasnej Góry. Ur. 20 III 1930 w Prużanie, województwo poleskie, była córką Mikołaja Rozanowa, inżyniera, i Pauliny z Pacewiczów. Po wojnie rodzina osiadła w Częstochowie (od 11 XI 1945).

Rozanow w 1950 ukończyła prywatną szkołę średnią Gimnazjum i Liceum → „Nauka i Praca”. Studia wyższe z zakresu historii sztuki odbyła w 1950–55 w Krakowie, na Wydziale Filozoficzno-Historycznym Uniwersytetu Jagiellońskiego. Po ukończeniu studiów zamieszkała w Warszawie. W 1955–61 pracowała w Bibliotece Narodowej, specjalizując się w zakresie rękopisów średniowiecznych i malarstwa miniaturowego (książkowego). Od 1958 uczestniczyła w seminarium doktoranckim profesora Michała Walickiego; pod jego kierunkiem rozwijała specjalizację mediewistyczną i publikowała pierwsze prace. W 1965–85 pracowała w Instytucie Sztuki Polskiej Akademii Nauk (PAN), następnie współpracowała z Pracownią Inwentaryzacji Zabytków Sztuki w Polsce. Główną pracą i przedmiotem jej badań stała się Jasna Góra, jej sztuka i historia. Badania podjęła w 1952, jeszcze w okresie studiów, trwały one nieprzerwanie przez całe życie zawodowe. W ramach Serii Wydawniczej Instytutu Sztuki PAN, w roku 1995 wydała współautorsko z Ewą Smulikowską Katalog zabytków sztuki w Polsce, Seria Nowa, t. VI, Miasto Częstochowa, część I, Miasto. Publikacja Katalog zabytków sztuki. Jasna Góra oparta została na wieloletnich badaniach źródłowych. Z uwagi na ogromny materiał badawczy, wyszła jako odrębne, obszerne studium monograficzne z pełną dokumentacją fotograficzną. Po przejściu na emeryturę w 1991, Zofia Rozanow powróciła do Częstochowy, gdzie kontynuowała swoje badania poświęcone sztuce i dziejom Jasnej Góry. Obok działalności pisarskiej, naukowej i literackiej, od 2005 podjęła działalność medialną, radiową. W 2005 wygłosiła w Radiu „Katowice” serię audycji Skarby Jasnej Góry w cyklu programu redaktora Janusza Wegiery Szkoła bardzo wieczorowa. Od 2006 prowadziła stałą audycję cotygodniową w programie → Radia „Jasna Góra” Tajemnice Świętej Twierdzy. W 1970–73 prowadziła wykłady zlecone w zakresie historii sztuki średniowiecznej oraz ikonografii chrześcijańskiej na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim oraz Akademii Teologii Katolickiej w Warszawie (Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie), a także w 2004–05 w Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie (obecnie Uniwersytet Humanistyczno-Przyrodniczy im. Jana Długosza w Częstochowie). W 1985–2007 pełniła funkcję biegłego sądowego w zakresie sztuki przy Sądzie Wojewódzkim w Warszawie, a od 1991 w Częstochowie. Jej dorobek pisarski w zakresie prac naukowych i esejów literackich o sztuce liczy ok. 50 pozycji. Od 1955 należała do Stowarzyszenia Historyków Sztuki oddziału warszawskiego, od 1965 do Stowarzyszenia Autorów ZAiKS, sekcji naukowej i literackiej. Zm. 4 VII 2015 w Częstochowie, pochowana została na cmentarzu Kule. Za publikacje otrzymała nagrody Stowarzyszenia Historyków Sztuki (Gnieźnieński kodeks Jana Olbrachta), Jubileuszową Nagrodę PAX im. Włodzimierza Pietrzaka za Kolędy Polskie (praca zbiorowa), imienia Brata Alberta, za inwentaryzację zabytków Jasnej Góry, nagrodę zbiorową I stopnia Prezesa Rady Ministrów za pracę przy Katalogu Zabytków Sztuki w Polsce, Zasłużonego Działacza Kultury, oraz medal jubileuszowy na 600-lecie Jasnej Góry „Za wiarę i Ojczyznę” nadany przez generała Borutę-Spiechowicza.

„Gazeta Wyborcza Częstochowa” 2015 (8 VII), s. 4 (nekrolog); – materiały w zbiorach Ośrodka Dokumentacji Dziejów Częstochowy Muzeum Częstochowskiego.