Pospieszalski Stanisław Nikodem

Pospieszalski Stanisław Nikodem (1917–2003), architekt, historyk sztuki. Ur. 28 III 1917 w Berlinie, był synem Mariana i Heleny z Majnersów.

Dzieciństwo i młodość spędził w Poznaniu. Wysiedlony przez Niemców z Poznania, w grudniu 1939 osiedlił się w Częstochowie (zamieszkał w budynku plebanii kościoła pw. św. Barbary). Studiował architekturę na podziemnym Wydziale Architektury Politechniki Warszawskiej (w ramach → Uniwersytetu Ziem Zachodnich w Częstochowie). Pełnił funkcję doradcy kurii biskupiej w Częstochowie w komisji oceniającej projekty budownictwa sakralnego; brał udział w konserwacji, projektowaniu i nadzorowaniu prac przy wielu obiektach kościelnych (m.in. kościołów pw. św. Jakuba i pw. św. Barbary, sanktuarium na Jasnej Górze), jego zasługą było odkrycie gotyckich sklepień w kaplicy Cudownego Obrazu na Jasnej Górze. Z inicjatywy biskupa Teodora Kubiny gromadził i zabezpieczał starodruki, figury i przedmioty liturgiczne z myślą o utworzeniu muzeum diecezjalnego. Pozostawił po sobie polichromie, ołtarze, tabernakula, konfesjonały, balustrady, epitafia, sarkofagi, ławki, projekty plebanii i projekty otoczenia świątyń. Zaprojektował m.in. witraże w częstochowskich kościołach pw. Podwyższenia Krzyża i pw. św. Antoniego oraz w Łobodnie k. Kłobucka. Był wykładowcą historii sztuki sakralnej i historii sztuki w → Seminarium Duchownym w Częstochowie, członkiem Stowarzyszenia Architektów Polskich i → Towarzystwa Literackiego im. A. Mickiewicza. Publikował prace z historii sztuki (m.in. Teoretyczne szkice o sztuce), opowiadania hagiograficzne (cykl Żywoty świętych) i literatury (Esej o Norwidzie), drukował je w pismach „Więzi”, „Znak” i „Niedziela”. Zm. w nocy z 2 na 3 III 2003 w Częstochowie, pochowany został na cmentarzu św. Rocha, w sektorze 1, rząd 4, grób nr 4. Wyróżniony m.in. (w 1988) dyplomem Ordynariatu Polowego „Bene merentibus” (dla czyniącego dobro).

W małżeństwie z Donatą Król miał dzieci, które były uzdolnione muzycznie: Jana (ur. 1955) muzyka i dziennikarza; Marcina (ur. 1963), muzyka, aranżera i producenta; Mateusza (ur. 1965), muzyka, kompozytora i aranżera; Karola, muzyka; Pawła, muzyka, wokalistę; Teresę.

Cmentarz św. Rocha w Częstochowie. Przewodnik biograficzny, pod red, J. Sętowskiego, Częstochowa 2012, s. 188; – „Gazeta Wyborcza Częstochowa” 2003 (12 IX), s. 8 (M. Pogorzelska, wspomnienie), 2003 (5 III), s. 2 (T. Piersiak, tu: fotografia); – „Niedziela” 2003, nr 11, s. 11 (J. Pospieszalski); http://ekai.pl/wydarzenia/x4318/stanislaw-pospieszalski-nie-zyje/ (data dostępu; 4.06.2012); – Urząd Stanu Cywilnego w Częstochowie, akt zgonu 676/2003 (tu data zgonu: 2 III 2003).