Obrona. Stowarzyszenie Spożywcze „Obrona”

Obrona. Stowarzyszenie Spożywcze „Obrona”, utworzone w lipcu 1907 przez Franciszka Piątkowskiego, Antoniego Wolskiego, Jana Chądzyńskiego i Mariana Makowskiego. Prowadziło hurtownię artykułów spożywczych, która zaopatrywała właścicieli (chrześcijańskich) sklepów oraz spółki spożywcze w Częstochowie i okolicach. Kapitał zakładowy wynosił w 1907 3 tys. rubli (były to wpłaty od członków Stowarzyszenia). Początkowo „Obrona” sprzedawała towary tylko za gotówkę, później stopniowo udzielano kredytu (do wysokości połowy udziałów), a w 1913 wprowadzono kredyt wekslowy. W 1911, po uzyskaniu przedstawicielstwa lubelskich fabryk cukru, Stowarzyszenie osiągnęło 450 tys. rubli obrotu, a w 1912 – 500 tys. W 1909 było 230 udziałowców. Ich liczba do 1914 stopniowo wzrastała. Rozwój „Obrony” został zatrzymany w okresie I wojny światowej (w 1917 liczba udziałowców wynosiła 252, z kapitałem blisko 14 tys. rubli). Wzrost nastąpił po 1918 (w 1921 stowarzyszenie liczyło 547 członków). „Obrona” wspomagała finansowo instytucje dobroczynne w Częstochowie: → Towarzystwo Opieki nad Bezdomnymi Dziećmi i „Kroplę Mleka”. W 1920 wspierała → akcję plebiscytową na Górnym Śląsku. Siedziba „Obrony” znajdowała się przy ul. Ogrodowej 11. Kolejnymi prezesami Stowarzyszenia byli: → Jan Hamburg, → Bronisław Waręski, K. Krakowiecki. Do najaktywniejszych działaczy (którzy byli też członkami zarządu) należeli: Bronisław Blachnicki, → Józef Chadziński, Teofil Folfasiński, Adam Hajdas, → Bolesław Kołakowski, → Paweł Krygier, → Leon Piotrowski, Julian Rogowski, → Roman Pruszkowski.

Franciszek Sobalski, Związki zawodowe, stowarzyszenia i organizacje społeczne w Częstochowie i dawnym powiecie częstochowskim w 1921 roku (materiały źródłowe), „Rocznik Muzeum Okręgowego w Częstochowie”. Historia, 1989, z. 22, s. 136; – „Goniec Częstochowski” 1909, nr 135, s. 10, 1915, nr 106, s. 2, 1917, nr 4, s. 3, nr 63, s. 4, nr 71, s. 3, 1918, nr 69, s. 3, 1919, nr 208, s. 5, 1920, nr 95, s. 3.