Mirów
Mirów, dzielnica, obejmuje obszar ograniczony ul. Legionów (od południa), Kusięcką, Morenową i rzeką Wartą. Osada wzmiankowana po raz pierwszy w dokumencie biskupa krakowskiego Iwona w 1220. W późnym średniowieczu Mirów był wsią królewską z obiektem warownym na skale nad Wartą (Balikowa Skała) zwanym „grodziskiem”. Dzierżawca wsi Jan Służka z Mirowa był w połowie XV w. burgrabią zamku olsztyńskiego. Przez Mirów przechodził ważny trakt z Częstochowy do Mstowa i Lelowa. Pod koniec XVIII w. Mirów stanowił centrum klucza w obrębie starostwa olsztyńskiego, we wsi znajdowały się dwór, karczma i młyn. Właścicielami majątku w XVIII w. byli Potoccy i Łąbęccy, w XIX w. Błeszyńscy. Po upadku powstania styczniowego dobra Mirów na prawach majoratu otrzymał rosyjski generał Staden. W 1918 majątek przeszedł na Skarb Państwa i został wydzierżawiony. Ostatnim dzierżawcą był Jan Wereszczyński. W 1928 osadę Mirów włączono w obręb miasta, pozostały obszar (Mirów Stary – należący uprzednio do gminy Rędziny) dopiero w 1952. Samodzielną parafię Mirów erygował biskup → Zdzisław Goliński w 1958, msze odbywały się w kaplicy urządzonej w byłym podworskim spichlerzu; obecnie w nowym kościele pw. Niepokalanego Serca Najświętszej Maryi Panny. W Mirowie urodził się generał Wojska Polskiego → Marian Januszajtis (1889–1973). W czasie II wojny światowej w pobliżu Złotej Góry Niemcy urządzili obóz dla jeńców zwany Warthelager (funkcjonował jako → Stalag 367 Warthelager), w którym od 1941 przetrzymywano jeńców radzieckich. Ofiary obozu (ok. 15 tys.) upamiętnia tablica przy ul. Mirowskiej. Na terenie dzisiejszej dzielnicy w 1962 odkryto cmentarzysko z okresu kultury łużyckiej z grupy górnośląsko-małopolskiej. Przez dzielnicę przebiega najpiękniejszy szlak turystyczny Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej „Orlich Gniazd”. Tutaj znajduje się najwyższe wzniesienie na terenie miasta – → Góra Ossona (317 m npm), po 1945 było to miejsce, w którym przez kilka lat działała szkoła szybowcowa. We wnętrzu góry trzy betonowe hale, pozostałość dawnej przepompowni Huty B. Bieruta (→ Huta „Częstochowa”).
Materiały w zbiorach Ośrodka Dokumentacji Dziejów Częstochowy Muzeum Częstochowskiego.
Autor: → Juliusz Sętowski
Poprzednie hasło
→ Milicja Obywatelska (MO)
Następne hasło
→ Mizrachi. Organizacja Syjonistów-Ortodoksów „Mizrachi”
Ostatnio dodane
Miejski Uniwersytet Powszechny
instytucja kulturalno-oświatowa utworzona w 1929 z inicjatywy częstochowskiego → Bezpartyjnego Bloku Współpracy z Rządem. Organizatorem był Wydział Oświaty i... więcej::
Zakład Freblowski Stanisławy Ligęzówny
w 1912 Stanisława Ligęzówna (Ligenzówna) podjęła starania o powołanie w Częstochowie kantoru pośrednictwa dla nauczycielek. Od tegoż roku pod nazwą... więcej::
Kościółek i szpital – przytułek św. Jakuba
wybudowane (kaplica była murowana, a przytułek drewniany) jako zespół szpitalny w 1586 z fundacji Jakuba Zalejskiego, pisarza celnego... więcej::
Chajutin (Hajutin) Szymon Szmerka
Chajutin (Hajutin) Szymon Szmerka (ok. 1872–1929), działacz spółdzielczy i sportowy. Ur. w Moskwie, był synem Joela Wulfa i Dobry Elki z Wileńczyków. Chajutin do Częstochowy przybył... więcej::