Marchewka Antoni

Marchewka Antoni (1890–1973), nazwisko przybrane Jan Augustowski. Ksiądz, dziennikarz, działacz społeczny i polityczny, redaktor. Ur. 31 XII 1890 w Koziegłówkach k. Zawiercia, był synem Michała i Marcjanny z Oleksiaków.

Marchewka po uzyskaniu matury w 1912 został przyjęty do Seminarium Duchownego w Kielcach. W 1918 otrzymał święcenia kapłańskie i pracował jako wikariusz w Jędrzejowie, a później jako kapelan wojskowy w Zakopanem. W 1925, po studiach w Papieskim Kolegium Międzynarodowym „Angelicum”, został doktorem prawa kanonicznego. Od tr. pracował jako nauczyciel religii w szkołach średnich w Sosnowcu i Dąbrowie Górniczej. Pisał artykuły do czasopism katolickich: „Przewodnika Katolickiego”, „Polonii”, „Prądu”, „Gazety Tygodniowej”, „Małego Dziennika”. W 1933 odbył podróż do Ziemi Świętej, Egiptu, Syrii, Libanu, Turcji, Grecji. Po powrocie, oprócz działalności publicystycznej, zajmował się pracą wśród inteligencji katolickiej i młodzieży akademickiej w Lublinie i Sosnowcu. W 1938 został mianowany kapelanem w przytułku dla chorych (przy ul. Wieluńskiej) w Częstochowie, a także prefektem w Seminarium Nauczycielskim oraz Gimnazjum i Liceum Handlowym Stowarzyszenia Kupców Polskich. Od marca 1939 w Sądzie Biskupim w Częstochowie był promotorem sprawiedliwości, a w 1941–42 sędzią prosynodalnym. Do czerwca 1942 prowadził wykłady z katechetyki w Instytucie Teologicznym Ojców Paulinów na Jasnej Górze. Poszukiwany przez Gestapo ukrywał się w Warszawie pod nazwiskiem Jan Augustowski. We wrześniu 1944 został wikariuszem w parafii pw. św. Barbary w Częstochowie. W lipcu 1945 był współzałożycielem, później działaczem frakcji chrześcijańsko-demokratycznej (kierowanej przez K. Popiela) Stronnictwa Pracy. Przez pewien czas był więziony przez władze komunistyczne. W 1945–53 zajmował stanowisko redaktora naczelnego tygodnika katolickiego → „Niedziela”. Zm. 13 II 1973 w Częstochowie, pochowany został na cmentarzu Kule, w grobowcu kapituły katedralnej między kwaterą 32 i 33.

Juliusz Sętowski, Cmentarz Kule w Częstochowie. Przewodnik biograficzny, Częstochowa 2005, s. 188; Słownik biograficzny ziemi częstochowskiej, t. I, red. A. Zakrzewski, Częstochowa 1998 (W. Wlaźlak), s. 82–84; – Janusz Pawlikowski, Kalendarium częstochowskie czyli wybór dat z historii miasta i jego mieszkańców od roku 1220, Częstochowa 2001, s. 37; – 50 lat Kapituły Częstochowskiej 1951–2001, red. K. Korn, R. Rataj, T. Siudy, Częstochowa 2002, s. 111–113 (tu fotografia).