Malko Stefan

Malko Stefan (1890–1945), właściciel wytwórni instrumentów muzycznych. Ur. 2 IX (lub 28 VII) 1872 w Michałowie (Marjanowie) w powiecie brzezińskim, był synem Jana i Walerii Weroniki z Lenkiewiczów. Jego bratem był Ignacy (zm. 1936), z którym przez jakiś czas prowadził wytwórnię instrumentów, działacz Polskiej Partii Socjalistycznej (PPS) zesłany na Syberię, po powrocie właściciel wytwórni instrumentów muzycznych w Warszawie (przy ul. Chłodnej).

Malko uzyskał w Warszawie dyplom czeladniczy w zakresie instrumentarstwa muzycznego. Pracował w tym okresie w zakładach instrumentów muzycznych Wernica. Ok. 1897 rozpoczął pracę w Wytwórni Instrumentów Muzycznych Franciszka Choynowskiego w Częstochowie. W tr. ożenił się z córką Choynowskiego, a po jego śmierci w 1903 prowadził Wytwórnię i Skład Instrumentów Dętych, Lutniczych i Mechanicznych (przy I Alei 73, a od 1910 przy ul. Dojazd 11 /Piłsudskiego/). W 1909 wystawiane przez jego firmę instrumenty dęte nagrodzone zostały srebrnym medalem na Wystawie Przemysłu i Rolnictwa w Częstochowie. W zakładzie swoim wytwarzał głównie instrumenty blaszane, które nabywały orkiestry wojskowe, strażackie, cywilne. W mniejszych ilościach wytwarzał instrumenty lutnicze, mandoliny płaskie, różne odmiany banjo, dokonywał napraw i korekt instrumentów. Malko skonstruował własny mechanizm wentylowy do instrumentów dętych blaszanych. W II połowie lat 30. był członkiem zarządu okręgowego Towarzystwa Rzemieślniczego, należał do Stowarzyszenia Kupców oraz Izby Rzemieślniczej w Częstochowie. W Muzeum Instrumentów w Poznaniu znajduje się zbudowany przez niego „jazz violino” z ok. 1930. Zm. 20 VI 1945 w Częstochowie, pochowany został na cmentarzu Kule w kwaterze 15, rząd III–IV, grób nr 12.

W małżeństwie (od 1897) z Anną Chojnowską (1879–1955), córką powstańca 1863–64 Franciszka Ksawerego miał synów: Jakuba (ur. 1904), Stanisława (ur. 1909) oraz córki: Stefanię (ur. 1898), Marię (ur. 1906), Janinę (ur. 1908), zamężną za Zygmuntem Tabaczkiewiczem, Annę (ur. 1919), zamężną Kościelną.

Juliusz Sętowski, Cmentarz Kule w Częstochowie. Przewodnik biograficzny, Częstochowa 2005, s. 186; Beniamin Vogel, Instrumenty muzyczne w kulturze Królestwa Polskiego. Przemysł muzyczny w latach 1815–1914, Kraków 1980, s. 188; – „Express Częstochowski” 1930, nr 87, s. 2; „Gazeta Częstochowska” 1909, nr 24, s. 3; „Głos Narodu” 1945, nr 108, s. 4; „Goniec Częstochowski” 1910, nr 24, s. 6, 1925, nr 199, s. 6, 1931, nr 49, s. 51; – Archiwum Państwowe w Częstochowie, Akta miasta Częstochowy 27/2, t. I, k. 1181, 1182; Urząd Stanu Cywilnego w Częstochowie, Parafia św. Jakuba 1945, akt zgonu nr 159; – relacja Anny Malko-Kościelnej z Częstochowy w posiadaniu Wandy Malko oraz informacje tejże; – odpis z inskrypcji nagrobnej.