Magnuski Józef

Magnuski Józef (1898–), nauczyciel, kierownik szkoły, członek Rady Miejskiej. Ur. 12 V 1898 w Poczesnej (powiat częstochowski), był synem Grzegorza, rolnika, i Marianny z Krakowianów I voto Caban. W 1918 został słuchaczem → Państwowego Męskiego Seminarium Nauczycielskiego im. T. Kościuszki w Częstochowie, świadectwo ukończenia szkoły otrzymał 31 V 1920. Uprawnienia nauczyciela szkół średnich otrzymał po ukończeniu Państwowego Wyższego Kursu Nauczycielskiego w Warszawie. Był kierownikiem Szkoły Powszechnej nr 20 na Rakowie przy ul. Łukasińskiego 4 (obecnie Zespół Szkolno-Przedszkolny nr 3, przy ul. Łukasińskiego 70/74). Do r. szkolnego 1934/35 kierował filią Miejskiego Uniwersytetu Powszechnego, która działała w SP nr 20. Należał do → Związku Nauczycielstwa Polskiego (ZNP), pełnił funkcję prezesa oddziału częstochowskiego, wchodził w skład zarządu Okręgu ZNP w Kielcach. W 1926 apelował do władz miasta o zorganizowanie w Rakowie posterunku Policji Państwowej. Dwukrotnie wybierany do Rady Miejskiej: w 1934 z ramienia Polskiego Bloku Gospodarczego, w 1939 z listy Chrześcijańsko-Narodowego Zjednoczenia Gospodarczego. W listopadzie 1933 powołany do Rady Przybocznej prezydenta (komisarycznego) miasta Częstochowy Jana Mackiewicza. W czasie okupacji niemieckiej prowadził tajne nauczanie, był współtwórcą → Tajnej Organizacji Nauczycielskiej (TON); (zebranie założycielskie odbyło się w jego prywatnym mieszkaniu); od maja 1940 do końca 1941 był jej przewodniczącym. Zagrożony aresztowaniem wyjechał z Częstochowy.

W małżeństwie z Apolonią z Jankowskich miał syna Andrzeja (1925–).

Zbigniew Grządzielski, Jan Pietrzykowski, Polentumsträger. Dzieje nauczycieli na ziemi częstochowskiej 1939–1945, Katowice 1988, s. 50, 194; Jerzy Mizgalski, Udział społeczeństwa międzywojennej Częstochowy w akcjach na rzecz oświaty i wychowania, [w:] Z dziejów najnowszych Częstochowy, pod red. R. Szweda, W. Palusa, Częstochowa 1995, s. 126; Ryszard Szwed, Radni miasta Częstochowy w latach międzywojennych (1919–1939), [w:] Społeczeństwo Częstochowy w latach 1918–1939, Częstochowa 1997, s. 50; Izabela Wrona-Meryk, Męskie Seminarium Nauczycielskie w Częstochowie w okresie międzywojennym, [w:] „Prace Naukowe Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie” 2015, t. XVII, s. 319; Archiwum Państwowe w Częstochowie, Magistrat Częstochowy 5573, zespół nr 93 (Urząd Stanu Cywilnego Poczesna) 1898 (urodzenia), akt nr 101; – „Szkolnictwo miasta Częstochowy 1939–1941” (maszynopis w zbiorach Ośrodka Dokumentacji Dziejów Częstochowy Muzeum Częstochowskiego).