Lisiniec

Lisiniec, dzielnica obejmuje teren ograniczony ulicami: Radomską (od północy), św. Rocha, Jadwigi, Huculską (od południa), Podbiałową, Wigoniową aż do granic miasta.

Dzielnica rozwinęła się na terenie dawnego folwarku Lisiniec, stanowiącego zaplecze gospodarcze klasztoru jasnogórskiego – folwark położony był na zachód od jasnogórskiego wzgórza, przy trakcie w stronę Olesna. Akta klasztorne potwierdzają istnienie kamieniołomu, pieca wapiennego, papierni, browaru i destylarni. Przy ul. Lwowskiej zachowały się resztki zabudowań browarnych. Po II rozbiorze władze pruskie przejęły Lisiniec na rzecz dóbr rządowych, po roku 1815 dobra klucza lisinieckiego stanowiły część rządowej ekonomii częstochowskiej – klucz dzierżawiony był przez klasztor jasnogórski. Po upadku powstania styczniowego folwark przekazano na prawach donacji rosyjskiemu generałowi Rafałowi Liprandiemu. Obok folwarku istniała także osada włościańska licząca w 1880 165 mieszkańców. W 1900–9 gospodarstwo rolne w Lisińcu prowadził Wacław Olszyński, w 1918 działki ziemi posiadało dziewięciu gospodarzy; po 1930 tereny byłego folwarku paulińskiego nabył → Józef Barylski – od niego kupowali ziemię kolejni mieszkańcy. Teren Lisińca włączony został w obręb miasta w 1928. Obecnie w skład dzielnicy wchodzą także inne jednostki osadnicze: Wielki Bór oraz Liszka Górna. Przez lata funkcjonowała na Lisińcu cegielnia oraz zakład wyrobu kafli. W miejscu dawnych wyrobisk powstały dwa zbiorniki wodne, Adriatyk i Bałtyk, służące rekreacji, w ich otoczeniu urządzono Park Wypoczynkowy „Lisiniec”. Przy ul. Wręczyckiej znajduje się kościół parafialny pw. Świętych Apostołów Piotra i Pawła. Cmentarze: św. Rocha (u zbiegu św. Rocha i Jadwigi) z 1641 (najstarszy czynny cmentarz na ziemiach polskich) z zabytkowymi nagrobkami z XIX i XX w., wykonanymi przez znanych częstochowskich rzeźbiarzy i kamieniarzy; sąsiaduje z nim cmentarz ewangelicko-augsburski z 1858. Na terenie dzielnicy schrony bojowe → 7 Dywizji Piechoty z 1939, Cmentarz Komunalny (przy ul. Radomskiej 117) z 2003. Od 2012 działa Stowarzyszenie Mieszkańców „Nasz Lisiniec”. W dzielnicy dominuje zabudowa jednorodzinna.

Materiały w Ośrodku Dokumentacji Dziejów Częstochowy Muzeum Częstochowskiego.