Lippa (de Lippa, de Lippe) Fryderyk

Lippa (de Lippa, de Lippe) Fryderyk (1808–1871), nauczyciel, właściciel szkoły, sędzia pokoju. Ur. 5 V 1808 w Sohrau (Żory) w Prusach, był synem Fryderyka, i Franciszki z Żaryskich (Żarskich?). Ukończył gimnazjum w Gliwicach, następnie studia filologiczne we Wrocławiu. Pracował w Królestwie Polskim, początkowo jako prywatny nauczyciel niemieckiego. W 1838–49 prowadził w Kielcach prywatną czteroklasową szkołę męską, równocześnie w 1845–46 uczył w tamtejszej Wyższej Szkole Realnej. W 1849 otworzył w Częstochowie prywatną czteroklasową (z klasą wstępną) szkołę męską o nazwie → Instytut Naukowy Fryderyka de Lippa; posiadała ona program nauczania oparty na obowiązującym w szkołach rządowych. Lippa brał udział w życiu miasta: był współorganizatorem (z doktorem → Julianem Kalinką) imprez plenerowych o charakterze dobroczynnym (m.in. w 1858 w lasku w Ostatnim Groszu), wspierał starania grupy obywateli Częstochowy o utworzenie w mieście ośmioklasowego gimnazjum rządowego. Lippa w II poł. lat 50. XIX w. kierował Radą Szczegółową miejskiego → Szpitala Najświętszej Marii Panny, był również sędzią pokoju okręgu częstochowskiego. Od 1851 pełnił funkcję zastępcy przewodniczącego Rady Nadzorczej Kasy Oszczędności Miasta Częstochowy. W listopadzie 1863 brał udział w wyborze członków dozoru odnowienia → kościoła pw. św. Zygmunta. Mieszkał w domu oznaczonym nr 46–47, tam zapewne znajdował się także internat dla uczniów. Zm. 25 V 1871 w Częstochowie, pochowany został na starym cmentarzu przy ul. Ogrodowej w Częstochowie. Odznaczony był Orderem św. Stanisława 3 kl. (1861).

Jego żoną (od 9 II 1839, Kraków) była Józefa z Trzcińskich, córka Baltazara i Heleny z Bartynowskich. Mieli ośmioro dzieci, z których troje zmarło młodo. Syn Leon (1842 Chobędza k. Wolbromia–) był kreślarzem w zarządzie Zachodniego Okręgu Górniczego (w 1872 wziął ślub w Częstochowie z Heleną Iżycką), a Antoni Roman (1854–) urzędnikiem kolejowym. Ich braćmi byli Andrzej Ludwik (1839–), Józef (1841–) i Michał (1850–).

Diariusz jasnogórski o. Stanisława Kapiczyńskiego z lat 1839–1881, oprac. J. Zbudniewek, Studia Claromontana, t. 7, 1987, s. 364; – Wiktor Dzierżanowski, Przewodnik warszawski informacyjno-adresowy na rok 1870, Warszawa 1870, s. 29; Adam Massalski, Słownik biograficzny. Nauczyciele szkół średnich rządowych męskich w Królestwie Polskim 1833–1862, Warszawa 2007, s. 250; – Andrzej Kuśnierczyk, Kulturowe aspekty przemian cywilizacyjnych w Częstochowie na przełomie XIX i XX wieku. Rozpoznanie problematyki, „Rocznik Muzeum Częstochowskiego” 2014, s. 104; Stanisław Szymański, Szkolnictwo ludowe w okresie Królestwa Polskiego, „Ziemia Częstochowska”, t. XI, 1976, s. 132; – „Gazeta Warszawska” 1855, nr 243, s. 3; „Goniec Częstochowski” 1911, nr 304, s. 2, 1919, nr 279, s. 2; „Kurier Warszawski” 1871, nr 123, s. 2 (nekrolog), 1872, nr 178, s. 3 (dotyczy syna Leona); – Archiwum Państwowe w Częstochowie, Akta miasta Częstochowy 44 1614, Magistrat Częstochowy 3614 (dotyczy syna, Antoniego); – informacje genealogiczne (przekazane przez Piotra Gerascha z Częstochowy) w zbiorach Ośrodka Dokumentacji Dziejów Częstochowy Muzeum Częstochowskiego.