Liga Morska i Kolonialna (LMiK)

Liga Morska i Kolonialna (LMiK), Polska organizacja społeczna powstała w 1924 jako Liga Morska i Rzeczna (od 1930 LMiK), stawiała sobie za cel propagowanie zagadnień morskich wśród społeczeństwa polskiego, działała na rzecz rozbudowy floty morskiej i rzecznej. Po 1930 jej celem było także pozyskanie terenów pod osadnictwo lub kolonie dla Polski. Istniała do 1939, w 1945–53 i od 1981 reaktywowana jako Liga Morska. W 1928 powstał częstochowski obwód Ligi Morskiej i Rzecznej; podlegał on pod okręg radomsko-kielecki. W 1929 prezydium zarządu organizacji tworzyli: Ryszard Głuszczak – prezes, W. Sołtycki – wiceprezes, W. Dmochowski – sekretarz, W. Wasilewski – skarbnik. W 1935 prezesem był pułkownik dyplomowany A. Myszkowski. 28 II 1937 dokonano wyboru nowych władz. Prezesem został pułkownik dyplomowany Stanisław Maczek (→ Maczek w Częstochowie). I wiceprezesem mianowano Henryka Płoweckiego, II wiceprezesem – Romana Wróbla, sekretarzem został → Franciszek Patrzyk, skarbnikiem – Roman Labocha, zaś zastępcą skarbnika → Ludwik Trochimowski. Piętnastoosobowy zespół członków zarządu składał się z wojskowych, lekarzy, sędziów, profesorów oraz księdza. Działalność statutową realizowano w sekcjach: organizacyjnej, obrony morskiej, propagandy, prasowej, młodzieżowej, sportów wodnych, odczytowej, kolonijnej, wycieczek oraz bibliotece. Początkowo siedziba obwodu mieściła się przy al. Kościuszki 21, potem przeniesiono ją do budynku przy III Alei 67. Obwodowi podlegały oddziały i koła istniejące w instytucjach, zakładach i fabrykach oraz koła młodzieżowe w szkołach i gimnazjach. Liga organizowała wycieczki nad morze, obozy, kolonie dla młodzieży. Upowszechniano sporty wodne, zakładano drużyny wodne, przeprowadzano kursy żeglarskie. Organizowano akademie w szkołach, koncerty, loterie fantowe, dancingi, wystawy obrazów. Uroczyście obchodzono „Święto Morza”. Od 1933 LMiK prowadziła zbiórkę środków na Fundusz Obrony Narodowej. Przystań wioślarska Ligi znajdowała się przy ul. Krakowskiej (Ośrodek Sportów Wodnych). Komandorem przystani był S. Szramczenko. Druga przystań wodniacka dla dzielnicy Raków umiejscowiona była na Bugaju koło młyna Kurlanda.

Michał Czajka, Marcin Kamler, Witold Sienkiewicz, Leksykon historii Polski, Warszawa 1995, s. 1014; – Jerzy Błażej Mazik, Banderą polską ją zwano, „Almanach Częstochowy” 2006, s. 220–223, 225–226; Jerzy Błażej Mazik, Po wodach wszelakich…, „Almanach Częstochowy” 2002, s. 207.