Krzemiński Władysław Jan

Udostępnij

Krzemiński Władysław Jan (1871–1942), pionier kinematografii, właściciel kina. Ur. 16 VIII 1871 w Radomiu, był synem Stanisława i Tekli z Kędrów.

Krzemiński ukończył gimnazjum w Radomiu. Zajmował się pozyskiwaniem filmów dla projekcji, które wraz z bratem → Antonim organizował w Łodzi, następnie od 1900 w Częstochowie i Włocławku. Na przełomie 1900 i 1901 powrócił do Łodzi. W 1901 wyjechał do Paryża, gdzie w firmie Pathe pozyskał filmy do prezentacji, a także nowy projektor. W okresie późniejszym jeszcze kilkakrotnie wyjeżdżał do Paryża; filmy pobierał także z wytwórni Gaumont. W 1902–07 odbywał z bratem (w 1905 samodzielnie) podróże po Królestwie Polskim i Rosji, podczas których prezentowane były filmy. W 1907 otworzył stałe kino w Permie, następnie wskutek fiaska finansowego tegoż przedsięwzięcia, w Symbirsku. Krzemiński od 1909 w Częstochowie prowadził wraz z bratem kinoteatr „Royal Palace”, później „Odeon” (przy ul. Panny Maryi 43). Od 1910 każdy seans kończył się doklejką kilku kadrów filmu, na którym Krzemiński kłaniał się publiczności. W 1912 „Odeon” zmienił siedzibę i przeniósł się w miejsce po Teatrze Świetlnym „Corso” (II Aleja 27). W małym fotoplastikonie w holu można było oglądać tu trójwymiarowe zdjęcia. W 1933 kino zamknięto i eksmitowano z powodu zaległości czynszowych, a urządzenia zlicytowano. Pożyczka uzyskana od zamożniejszych obywateli pochodzenia żydowskiego pozwoliła otworzyć kino „Eden” (w lokalu przy I Alei 12). Prowadził je do grudnia 1939. Krzemiński przeznaczał pewne sumy wpływów na sprawy społeczne, m.in. w lipcu 1934 na rzecz powodzian, w 1936 na Fundusz Obrony Morskiej. W końcu lat 20. zasiadał w komisji rozjemczej Właścicieli Kinoteatrów Województwa Kieleckiego. Był członkiem Stowarzyszenia Kupców Polskich. Zm. 29 XII 1942 w Częstochowie, został pochowany na cmentarzu Kule, w kwaterze 29, rząd XIII, grób nr 20.

Jego żoną była Natalia Smerd, miał z nią córkę Blankę Zofię zamężną za Hermanem Zimnickim.

Juliusz Sętowski, Cmentarz Kule w Częstochowie. Przewodnik biograficzny, Częstochowa 2005, s. 155; „Goniec Częstochowski” 1910, nr 180, s. 1, 1912, nr 90, s. 1; Informator Kulturalny Województwa Częstochowskiego, Częstochowa 1985, nr 7 s. 11–15, nr 10, s. 8–11, nr 12, s. 21–23, 1986, nr 1, s. 29–34, nr 2, s. 26–32 (tu fotografia), nr 6, s. 14–17; „Nowy Express Częstochowski” 1928, nr 91, s. 3; „Tu i Teraz” 1996, nr 7 (M. Szczodrowska) s. 6–7; „Życie Częstochowy” 1990, nr 59 (M. Szczodrowska), s. 8; – Urząd Stanu Cywilnego w Częstochowie, Parafia św. Rodziny 1942, akt zgonu nr 476; – informacje wnuka, Władysława Zimnickiego z Częstochowy oraz dokumenty i fotografie w jego posiadaniu; – odpis z inskrypcji nagrobnej (fotografia).

Autor: → Juliusz Sętowski

Zobacz inne hasła z kategorii: → Osoby

Poprzednie hasło
→ Krzemiński Antoni

Następne hasło
→ Księżyk Antoni

Ostatni Grosz... czytaj

Błeszno... czytaj

Dźbów... czytaj

Ostatnio dodane


Miejski Uniwersytet Powszechny

instytucja kulturalno-oświatowa utworzona w 1929 z inicjatywy częstochowskiego → Bezpartyjnego Bloku Współpracy z Rządem. Organizatorem był Wydział Oświaty i... więcej::

Zakład Freblowski Stanisławy Ligęzówny

w 1912 Stanisława Ligęzówna (Ligenzówna) podjęła starania o powołanie w Częstochowie kantoru pośrednictwa dla nauczycielek. Od tegoż roku pod nazwą... więcej::

Kościółek i szpital – przytułek św. Jakuba

wybudowane (kaplica była murowana, a przytułek drewniany) jako zespół szpitalny w 1586 z fundacji Jakuba Zalejskiego, pisarza celnego... więcej::

Chajutin (Hajutin) Szymon Szmerka

Chajutin (Hajutin) Szymon Szmerka (ok. 1872–1929), działacz spółdzielczy i sportowy. Ur. w Moskwie, był synem Joela Wulfa i Dobry Elki z Wileńczyków. Chajutin do Częstochowy przybył... więcej::

Mamy
już:

800 haseł