Kalinka Julian

Kalinka Julian (1822–1864), lekarz, radny miejski, naczelnik cywilny miasta Częstochowy w powstaniu 1863–1864. Ur. 21 IV 1822 w Bolechowicach pod Krakowem, był jednym z czterech synów Andrzeja i Marianny z Brzeskich (1790–1855). Braćmi Kalinki byli: Kazimierz Fortunat (1825 – ok. 1881), uczestnik rewolucji krakowskiej 1846, publicysta prasy krakowskiej i warszawskiej, adwokat, Walerian (1826–1886), polityk, historyk, ksiądz zmartwychwstaniec. Ojciec Andrzej (1780–1842), był właścicielem folwarku w Bolechowicach. Pełnił funkcję podprefekta powiatu miechowskiego Sądu Najwyższego Wolnego Miasta Krakowa. W 1842 został usunięty z urzędu za niezależność przekonań. Był działaczem społecznym, członkiem kilku stowarzyszeń dobroczynnych.

Kalinka ukończył Liceum Św. Anny w Krakowie, a później studiował medycynę na Uniwersytecie Jagiellońskim. W tym okresie brał udział w ruchu niepodległościowym. W 1844 po otrzymaniu dyplomu lekarza, osiadł w Kielcach. Praktykował tam w Szpitalu Św. Aleksandra, a w 1848 objął funkcję lekarza miejskiego i więziennego. W 1850 odszedł ze szpitala na własną prośbę i przeniósł się do Częstochowy. W tr. Rada Szczegółowa Szpitala Św. Benedykta zaproponowała mu stanowisko lekarza szpitalnego, które chciał opuścić dr → Józef Wizemberg. Kalinka jednak odmówił, ponieważ funkcje lekarza miejskiego i szpitalnego były objęte jednym etatem, a Wizemberg chciał zachować stanowisko lekarza miejskiego. W 1852 podczas epidemii cholery w Częstochowie podjął się prowadzenia oddziału cholerycznego. W 1853 został mianowany lekarzem miejskim. W tym czasie nabył dom przy Nowym Rynku (pl. I. Daszyńskiego). W 1859 Kalinka ogłosił swój artykuł Wyjątki z notat lekarza zamieszkałego na prowincji („Tygodnik Lekarski” 1859, nr 8, s. 61–66), w którym opisał przypadek otrucia się fosforem. Ze stanowiska lekarza miejskiego odszedł 1 XI 1859, lecz z Częstochowy nie wyjechał. W 1861–62 należał do Rady Miejskiej (RM), pełniąc w niej funkcję sekretarza. W grudniu 1862 wraz z pozostałymi członkami RM w piśmie do margrabiego Wielopolskiego Kalinka podał się do dymisji. W 1861 razem z urzędnikiem kolejowym → Edwardem Staweckim organizował manifestacje patriotyczne na terenie miasta. W tym okresie uruchomił w Częstochowie czytelnię książek, a także próbował utworzyć Resursę Obywatelską, która miała stać się ośrodkiem ruchu patriotycznego. Po wybuchu powstania w 1863, Kalinka został mianowany przez Komitet Centralny Narodowy naczelnikiem cywilnym miasta Częstochowy; organizował w Częstochowie i powiecie wieluńskim przerzuty broni ze Śląska dla partii powstańczych, odpowiedzialny był za gromadzenie składek z podatku narodowego na rzecz powstania. Kalinka sprawował również opiekę nad rannymi powstańcami przebywającymi w → Szpitalu Najświętszej Maryi Panny w Częstochowie. Wielokrotnie udzielał pomocy medycznej (wraz z felczerem → Jakubem Broniatowskim) rannym powstańcom z oddziałów przebywających w lasach pod Częstochową. W czerwcu 1863 po przekazaniu funkcji naczelnika Henrykowi Kellerowi schorowany Kalinka wyjechał do Krynicy. Tam jego stan zdrowia znacznie się pogorszył, doznał udaru mózgu i został sparaliżowany. Zm. 18 III 1864 w Krakowie, został pochowany w grobowcu rodzinnym (kwatera 7) na cmentarzu Rakowickim. W 1935 Towarzystwo Popierania Kultury Regionalnej w Częstochowie wystąpiło do Zarządu Miasta o nazwanie jednej z ulic Częstochowy jego imieniem, w latach 70. starania takie czynił historyk → Henryk Rola. W 2008 ulicę w dzielnicy Północ w Częstochowie nazwano jego imieniem.

Juliusz Sętowski, Julian Kalinka (1821–1864). Sylwetka lekarza, członka Rady Miejskiej, naczelnika cywilnego Częstochowy w powstaniu styczniowym 1863–1864, [w:] Z dziejów Polski XIX i XX wieku. Księga jubileuszowa ofiarowana profesorowi Ryszardowi Szwedowi, red. naukowa T. Dubicki, T. Panecki, Częstochowa 2004, s. 243–250.