Kahl Władysław Bogumił

Kahl Władysław Bogumił (1885–1951), pseudonim Rola. Położnik, organizator służb sanitarnych w czasie III powstania śląskiego. Ur. 19 VI 1885 w Piotrkowie, był synem Emila Kwiryn-Kahla (1851–1908), nauczyciela łaciny w gimnazjum w Piotrkowie, później w Krasnoufimsku i Moskwie, oraz Anny z Różyckich (1853–1910).

Po ukończeniu gimnazjum w Piotrkowie rozpoczął studia na Wydziale Medycznym Uniwersytetu Warszawskiego. Za udział w strajku studenckim w 1905 został usunięty z uczelni. Kontynuował studia od 1906 na Uniwersytecie w Dorpacie (Tartu), gdzie 11 XI 1911 otrzymał tytuł lekarza. W 1908–10 był asystentem kliniki ginekologiczno-położniczej uniwersytetu. W 1910–12 pracował jako lekarz rejonu tramolewskiego Ostrowskiego Ziemstwa w guberni pskowskiej, później do 1918 był dyrektorem i ordynatorem szpitala pow. w Ostrowiu. Po powrocie do kraju zamieszkał w Częstochowie. Od 15 XI 1918 był zastępcą lekarza powiatowego, prowadził też prywatną praktykę. W okresie od lutego 1919 do maja 1922 jako lekarz służył w Dowództwie Okręgu Generalnego Kielce jako starszy ordynator szpitala garnizonowego w Częstochowie. W marcu 1921 na własną prośbę otrzymał urlop, aby wziąć udział w pracach Polskiej Organizacji Wojskowej (POW) Górnego Śląska; w stopniu kapitana był współorganizatorem, a następnie komendantem ochotniczej kolumny sanitarnej nr 1, która w maju 1921 została skierowana na teren powiatu lublinieckiego, objętego III powstaniem śląskim. Kierowana przez niego kolumna sanitarna należała do Grupy „Północ” wojsk powstańczych i operowała w rejonie Kochanowice–Lubliniec. W II połowie 1922 podjął pracę w → Powiatowej Kasie Chorych w Częstochowie, a od 1924 także w Szpitalu Miejskim dla Chorych Zakaźnie (→ Szpital Zakaźny im. Śniadeckich). W końcu lat 30. leczył w Przychodni Specjalistów (przy al. Wolności 18). W 1918–30 był kierownikiem rejonu sanitarnego Polskich Kolei Państwowych. Kahl należał do wielu organizacji społecznych i zawodowych. W okresie 1919–39 wielokrotnie wybierano go do zarządu → Polskiego Czerwonego Krzyża (PCK) w Częstochowie; jako delegat miejscowej organizacji PCK uczestniczył w zebraniach Zarządu Głównego PCK w Warszawie. W latach 30. był członkiem komitetu „Dni Przeciwgruźliczych”, wygłaszał odczyty na temat tej choroby. Przez szereg lat należał do zarządów → Ligi Morskiej i Kolonialnej oraz → Związku Powstańców Śląskich, którego był członkiem honorowym. Kahl był też członkiem Zjednoczenia Zawodowego Polskiego, a od 1919 Towarzystwa Lekarskiego Częstochowskiego. W 1931 wybrano go na I wiceprezesa → Federacji Polskiego Związku Obrońców Ojczyzny. 16 X 1939 został dyrektorem PCK w Częstochowie. W 1940–42 był lekarzem naczelnym Ubezpieczalni Społecznej (US) w Częstochowie. Po wojnie ponownie pełnił funkcję lekarza naczelnego US. Zm. 9 II 1951 w Częstochowie i został pochowany na cmentarzu Kule, w kwaterze 17, rząd XII, grób 1. Odznaczony Srebrnym Krzyżem Zasługi (1938) i Złotym Krzyżem Zasługi (1947), a za udział w III powstaniu śląskim Krzyżem na Śląskiej Wstędze Waleczności i Zasługi (1924).

W małżeństwie z Natalią z Wasiowiczów (1882–1936) Kahl miał dwie córki: Wiesławę (1910–1988) i Janinę (1913–1932), uczennicę Gimnazjum „Nauka i Praca”, która została zastrzelona w przypływie zazdrości przez podporucznika 7 pułku artylerii lekkiej Zygmunta Wrzesińskiego.

Juliusz Sętowski, Cmentarz Kule w Częstochowie. Przewodnik biograficzny, Częstochowa 2005, s. 127–128; Encyklopedia powstań śląskich, Opole 1982, s. 85, 190; – Krzysztof Brożek, Polska służba medyczna w powstaniach śląskich i plebiscycie 1918–1922, Opole 1993, s. 105, 254, 283 (nota biograficzna); Jan Sikora, Zarys kolejowej służby zdrowia w Częstochowie, Częstochowa 1994, s. 3; Jan Walczak, Stowarzyszenia społeczne w Częstochowie w okresie Drugiej Rzeczypospolitej (1918–1939), [w:] Życie codzienne w Częstochowie w XIX i XX w., Częstochowa 1999, s. 116; Mieczysław Wyględowski, Chirurgia i chirurdzy Częstochowy, Wrocław 1997; – „Gazeta w Częstochowie” 1997, nr 214 (J. Sętowski), s. 19 (fotografia); „Goniec Częstochowski” 1924, nr 138, s. 5, nr 174, s. 2, 3, 1930, nr 190, s. 3, 1933, nr 60, s. 2, 3, 1934, nr 7, s. 5, nr 50, s. 4, 1935, nr 81, s. 3, 1936, nr 84, s.1, 1938, nr 110, s. 4; „Ilustrowany Express Częstochowski” 1932, nr 37, s. 4 (dotyczy córki, Janiny); „Nad Wartą” 1973, nr 1, s. 7; Rocznik oficerski rezerw 1934, reprint, Warszawa – Londyn 2003, s. 215, 756; – Urząd Stanu Cywilnego w Częstochowie, akt zgonu nr 250/1951; – informacje siostrzenicy, Janiny Hankiewicz z Częstochowy, a także Marcina Michalskiego z Kielc oraz dokumenty i fotografie w ich posiadaniu.