Idzikowska Zofia Stanisława Karolina

Udostępnij

Idzikowska Zofia Stanisława Karolina (1884–1957), nauczycielka, dyrektorka szkoły, działaczka społeczna. Ur. 15 III 1884 w Tarnowie, była córką Adama, inżyniera, i Natalii z Garbaczyńskich (1849–1922).

Idzikowska ukończyła gimnazjum w Krakowie, dokąd przenieśli się z Tarnowa jej rodzice, a później studiowała germanistykę i historię na Uniwersytecie Jagiellońskim. Po ukończeniu studiów pracowała jako nauczycielka, a później przełożona szkoły powszechnej w Noworadomsku (Radomsko). W czerwcu 1921 została dyrektorką, a także nauczycielką w Państwowym Gimnazjum Żeńskim im. J. Słowackiego w Częstochowie (przy ul. Kościuszki 8). Z jej inicjatywy zawiązany został przy szkole komitet rodzicielski, a także w 1936 rozbudowany obiekt szkolny (w głąb posesji przy ul. Kościuszki). Od 1933 była dyrektorką Gimnazjum i Liceum Żeńskiego im. J. Słowackiego. Idzikowska działała też społecznie: od 1922 była członkinią zarządu → Narodowej Organizacji Kobiet, → Towarzystwa Opieki nad Zwierzętami, Towarzystwa Popierania Budowy Publicznych Szkół Społecznych w Częstochowie. Na początku lat 30. działała w sekcji szkolnictwa Obywatelskiego Komitetu Pomocy Zimowej dla Bezrobotnych. W 1936–37 zasiadała w komisji rewizyjnej, a w 1938–39 zarządzie częstochowskiego koła → Polskiego Białego Krzyża. We wrześniu 1939 z jej polecenia został ukryty majątek szkoły, a w piwnicy zamurowano bibliotekę szkolną, chroniąc ją przed Niemcami. W październiku tr. pozwolono jej uruchomić szkołę. W 1940 szkoła została zamknięta, a Oddział Oświaty i Kultury Zarządu Miasta powierzył jej funkcję administratorki tej placówki. W styczniu 1940 weszła w skład Komitetu Niesienia Pomocy Jeńcom. Przez całą okupację organizowała tajne nauczanie; wiosną 1941 otrzymała od Józefa Mendyka – kierownika Wydziału Szkolnictwa Tajnego Kuratorium Radomsko-Kieleckiego – nominację na dyrektorkę tajnej szkoły średniej: Gimnazjum i Liceum im. J. Słowackiego i Gimnazjum i Liceum im. R. Traugutta. Pomimo choroby nóg, w różnych miejscach miasta prowadziła zajęcia z historii i języka niemieckiego na tajnych kompletach. Imponowała przy tym odwagą i opanowaniem. W styczniu 1945 została przewodniczącą komisji weryfikacyjnej do legalizacji wyników tajnego nauczania. W tym okresie doprowadziła do reaktywowania szkoły i była jej dyrektorką do listopada 1952, kiedy to przeszła na emeryturę. Później pracowała jeszcze jako dyrektor administracyjny dwuletniej Państwowej Szkoły Felczerskiej w Częstochowie. Zm. 3 III 1957 w Częstochowie, została pochowana na cmentarzu Kule, w kwaterze 41, rząd 14, grób nr 1 (z brzegu kwatery).

Nie była zamężna.

Juliusz Sętowski, Cmentarz Kule w Częstochowie. Przewodnik biograficzny, Częstochowa 2005, s. 111; Zbigniew Grządzielski, Działalność oświatowa Polskiego Białego Krzyża w Częstochowie w latach 1919–1939, [w:] Wielkie i małe problemy Częstochowy w Polsce odrodzonej (1918–1939), red. R. Szwed i W. Palus, Częstochowa 1996, s. 145; Zbigniew Grządzielski, Jan Pietrzykowski, Polentumsträger. Dzieje nauczycieli na ziemi częstochowskiej 1939–1945, Katowice 1988; Bogdan Snoch, Z dziejów szkolnictwa w Częstochowie i w regionie częstochowskim w latach 1918–1990, Częstochowa 1998; Józef Wójcicki, Tajne nauczanie w Częstochowie w okresie okupacji 1930–1945, Częstochowa 1969, s. 28, 48; – Stanisław Rybicki, Pod znakiem lwa i kruka. Fragmenty wspomnień z lat okupacji, Warszawa 1990; – „Gazeta Wyborcza Częstochowa” 2002, nr 108 (C. Wojciechowska), s. 10; „Gazeta Częstochowska” 1998, nr 20, s. 8 (biogram); „Głos Narodu” 1946, nr 149, s. 5; „Goniec Częstochowski” 1936, nr 239, s. 4, 1937, nr 279, s. 4; „Kurier Częstochowski” 1940, nr 17, s. 3; – Urząd Stanu Cywilnego w Częstochowie, parafia św. Zygmunta 1922, akt zgonu nr 244, k. 31 (dotyczy matki, Natalii); akt zgonu nr 457/1957; – informacje Mariusza Etryka z Częstochowy.

Autor: → Juliusz Sętowski

Zobacz inne hasła z kategorii: → Osoby

Następne hasło
→ Idzikowski Bronisław

Ostatni Grosz... czytaj

Błeszno... czytaj

Dźbów... czytaj

Ostatnio dodane


Miejski Uniwersytet Powszechny

instytucja kulturalno-oświatowa utworzona w 1929 z inicjatywy częstochowskiego → Bezpartyjnego Bloku Współpracy z Rządem. Organizatorem był Wydział Oświaty i... więcej::

Zakład Freblowski Stanisławy Ligęzówny

w 1912 Stanisława Ligęzówna (Ligenzówna) podjęła starania o powołanie w Częstochowie kantoru pośrednictwa dla nauczycielek. Od tegoż roku pod nazwą... więcej::

Kościółek i szpital – przytułek św. Jakuba

wybudowane (kaplica była murowana, a przytułek drewniany) jako zespół szpitalny w 1586 z fundacji Jakuba Zalejskiego, pisarza celnego... więcej::

Chajutin (Hajutin) Szymon Szmerka

Chajutin (Hajutin) Szymon Szmerka (ok. 1872–1929), działacz spółdzielczy i sportowy. Ur. w Moskwie, był synem Joela Wulfa i Dobry Elki z Wileńczyków. Chajutin do Częstochowy przybył... więcej::

Mamy
już:

800 haseł