Fiszer Teofil

Fiszer Teofil (1851–1925), burmistrz Będzina, działacz społeczny i dobroczynny. Ur. w 1851 w Rawie (Rawa Mazowiecka), był synem Józefa Wacława, właściciela majątku ziemskiego Zamkowa Wola (obecnie w granicach Rawy Mazowieckiej), oraz Melanii z Ciszewskich.

Fiszer ukończył w 1867 szkołę powszechną w Rawie i od 3 IX tr. pracował tam jako urzędnik (asesor kolegialny). Około 1896 przeniósł się do Częstochowy. Pracował w Magistracie jako urzędnik zajmujący się sprawami finansowymi miasta. W 1899 był jednym ze współzałożycieli → Towarzystwa Kredytowego miasta Częstochowy oraz inicjatorem założenia w 1900 → Towarzystwa Dobroczynności dla Chrześcijan (TDdCh); starania nad utworzeniem TDdCh rozpoczął w 1898. W marcu 1900 został mianowany burmistrzem Będzina i funkcję tę pełnił do 1905. Później powrócił do Częstochowy, gdzie zamieszkał w wybudowanej przez siebie kamienicy (przy III Alei 51). Należał do najaktywniejszych członków TDdCh, wchodził też w skład zarządu → Schroniska im. św. Antoniego. Wraz z żoną wspierał finansowo obie te instytucje, jak również współorganizował imprezy kulturalne i kwesty, z których dochód przeznaczony był na ten cel. W 1906–09 piastował funkcję prezesa Towarzystwa Śpiewaczego → „Lutnia”. Od 1906 był członkiem zarządu Straży Ogniowej Ochotniczej. W sierpniu tr. uczestniczył w pracach komitetu, który utworzył gimnazjum polskie, a od września 1906 należał do komitetu finansowego tej szkoły. W następnych latach systematycznie wpłacał datki na rzecz niezamożnych uczniów tegoż gimnazjum. W 1906–14 był członkiem zarządu Towarzystwa Wzajemnego Kredytu dla Przemysłu i Handlu oraz prezesem rady nadzorczej i członkiem zarządu Towarzystwa Kredytowego miasta Częstochowy. Należał do komitetu dyskontowego częstochowskiego oddziału Banku Państwa. Był też członkiem zarządu Towarzystwa Pracy Społecznej i częstochowskiego oddziału → Stowarzyszenia Kupców Polskich, a w 1914 założycielem Towarzystwa Rozwoju Przemysłu, Rzemiosł i Handlu. W 1909 należał do komitetu → Wystawy Przemysłu i Rolnictwa w Częstochowie, a także przewodniczył komisji gospodarczej wystawy. W wyniku jego starań (oraz → Mieczysława Kokowskiego i → Antoniego Siennickiego) w końcu 1911 utworzono Częstochowskie Koło Gimnastyczne. W 1915–18 wydatnie wspomagał finansowo Komitet → „Doraźnej Pomocy”, który niósł pomoc najuboższym. Należał do zarządu → Towarzystwa Opieki Szkolnej. Od 1919 współpracował z → Komitetem Obrony Śląska. Zm. 22 I 1925 w Częstochowie, został pochowany na cmentarzu Kule w kwaterze 56, rząd I, grób 9. Odznaczony był rosyjskim Orderem św. Stanisława.

W małżeństwie z Ludomirą z Rawskich (1853–1946) nie miał dzieci. Jego żona była działaczką społeczną, opiekunką w ochronce nr 2 TDdCh oraz w Schronisku dla Paralityków św. Antoniego, członkinią zarządu Stowarzyszenia Sług „Wzajemna Pomoc”, a także współzałożycielką (w 1912) i przewodniczącą Stowarzyszenia Kobiet na Siebie Pracujących „Przezorność”.

Juliusz Sętowski, Cmentarz Kule w Częstochowie. Przewodnik biograficzny, Częstochowa 2005, s. 77; Franciszek Sobalski, Związki zawodowe, stowarzyszenia i organizacje społeczne w Częstochowie i dawnym powiecie częstochowskim w 1921 roku (materiały źródłowe), „Rocznik Muzeum Okręgowego w Częstochowie”, Historia, 1989, z. 22, s. 137 (dotyczy też żony Ludomiry); – Stanisław Nowak, Z moich wspomnień, cz. II. Częstochowa 1902–1914, Częstochowa 1933, s. 103, 186; – Przewodnik po Wystawie Przemysłu i Rolnictwa w Częstochowie 1909 r., Częstochowa 1909, s. 4 (tu na fotografii zbiorowej); – „Biuletyn Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Częstochowie” 1996, nr 1 (J. Przewłocki), s. 4; „Dziennik Częstochowski” 1906 nr 161 s. 2, nr 232 s. 2, nr 286 s. 2, nr 296 s. 2; „Gazeta Częstochowska” 1909 nr 136 s. 3, nr 186 s. 8; „Goniec Częstochowski” 1908 nr 29 s. 2, nr 33 s. 2, nr 77 s. 2, nr 148 s. 2, nr 258 s. 2, 1909 nr 169 s. 2, 1910 nr 81 s. 3, 1912 nr 48 s. 3, nr 73 s. 3, 1913 nr 1 s. 2, nr 316 s. 2, nr 348 s. 2, 1914 nr 20 s. 2, nr 94 s. 5, nr 260 s. 2, 1915 nr 18 s. 2, 3, 1931 nr 49 s. 17; Handlowiec. Kalendarz dla spraw handlu i przemysłu m. Częstochowy na 1913 r., [Częstochowa 1913?], s. 184; Handlowiec. Kalendarz dla spraw handlu i przemysłu m. Częstochowy na 1914 r., [Częstochowa 1914?], s. 184, 290, 298; „Kurier Częstochowski” 1919, nr 150, s. 4; Pamjatnaja kniżka petrokovskoj gubernii na god 1896, Piotrków 1896, s. 98, 1899 s. 62, 1904 s. 72; „Wiadomości Częstochowskie” 1906 nr 43 s. 2, nr 49 s. 2, nr 79 s. 3, nr 237 s. 2; – Urząd Stanu Cywilnego w Częstochowie, parafia Św. Rodziny 1925, akt zgonu nr 43, k. 6; – informacje krewnej Elżbiety Danielak z Częstochowy; – odpis z inskrypcji nagrobnej.