Fijałkowski Henryk Piotr

Udostępnij

Fijałkowski Henryk Piotr (1895–1931), pseudonim Gołąb. Działacz niepodległościowy, polityczny i związkowy. Ur. 28 VI 1895 w Dąbrowie (Dąbrowa Górnicza), w rodzinie robotniczej, był synem Teofila i Teodozji z Kuziów, bratem Kazimierza, działacza spółdzielczego Stowarzyszenia Pracowników Kolejowych w Częstochowie.

Fijałkowski pracował jako ślusarz w warsztatach kolejowych w Częstochowie. W 1915 wstąpił do Polskiej Partii Socjalistycznej (PPS), a w 1917 został członkiem Pogotowia Bojowego PPS. Pracował w konspiracyjnej drukarni partyjnej przy ul. Stradomskiej (ul. 1 Maja). W tym okresie należał również do Polskiej Organizacji Wojskowej (POW). W listopadzie 1918 brał udział w rozbrajaniu Niemców w Częstochowie, następnie do maja 1919 pełnił funkcję zastępcy komendanta → Milicji Ludowej (ML). W lipcu 1920 podczas wojny z bolszewikami był organizatorem w Częstochowie i Rakowie oddziału złożonego z członków ML, który pod dowództwem → Antoniego Wołowskiego wziął udział w walkach. W końcu lipca tr. Fijałkowski wszedł do Ludowego Komitetu Niesienia Pomocy Armii, prowadzącego werbunek do oddziałów ochotniczych Wojska Polskiego. W 1919 był współorganizatorem Spółdzielczego Stowarzyszenia Pracowników Kolejowych. Jako delegat częstochowskiej organizacji PPS wziął udział w XVIII Kongresie PPS (23–27 VII 1921 w Łodzi), na którym został wybrany do Rady Naczelnej partii. W 1921–23 był wydawcą i redaktorem odpowiedzialnym „Częstochowianina”, tygodnika PPS. Zredagował również jednodniówkę „Częstochowianin”, wydaną 5 XI 1922 podczas wyborów parlamentarnych. W wyborach do Sejmu przeprowadzonych w tr. kandydował z listy PPS, lecz bez powodzenia. Od 1919 Fijałkowski działał energicznie w klasowym ruchu zawodowym kolejarzy; był współzałożycielem organizacji zawodowej częstochowskich kolejarzy, a następnie prezesem miejscowego Koła Związku Zawodowego Kolejarzy (ZZK). Począwszy od IV Zjazdu ZZK (30 VII–4 VIII 1921 w Warszawie) aż do śmierci uczestniczył we wszystkich kolejnych zjazdach tego związku. W 1921–31 był członkiem Zarządu Głównego i Wydziału Wykonawczego ZZK, a na VIII Zjeździe ZZK (27–30 VI 1929 w Warszawie) wybrano go sekretarzem Zarządu Głównego na okres 1929–31. W czasie strajku powszechnego kolejarzy w październiku 1923 współorganizował, a później kierował strajkiem pracowników kolejowych w Częstochowie; przewodził delegacji strajkujących, która 27 XI tr. brała udział w spotkaniu ze starostą powiatu częstochowskiego. Usunięty z pracy za prowadzenie działalności strajkowej, został przyjęty z powrotem dopiero dzięki zdecydowanej postawie ogółu miejscowych kolejarzy. W 1927–28 był prezesem zarządu okręgu ZZK w Warszawie, delegowany na to stanowisko przez Wydział Wykonawczy ZZK. Po I Kongresie Związku Stowarzyszeń Zawodowych (ZSZ) w maju 1920, został delegowany przez ZZK do Komisji Centralnej Związków Zawodowych (KCZZ). Na II Kongresie ZSZ (25–26 V 1922 w Krakowie) ponownie wybrany do KCZZ. Podczas III Kongresu ZSZ (11–14 1925 w Warszawie) został członkiem Komisji Rewizyjnej KCZZ, której wstępnie do 1929 był przewodniczącym. Zm. 1 X 1931 w Częstochowie i został pochowany na cmentarzu Kule w kwaterze 68, rząd I, grób 3. W pogrzebie wzięły udział delegacje ZZK z całego kraju, a także przedstawiciele władz najwyższych PPS i ZSZ. Pośmiertnie odznaczony Krzyżem Niepodległości (1937).

W małżeństwie z Marią Piekarską (1895–1980) miał syna Leszka Józefa (1925–1979).

Juliusz Sętowski, Cmentarz Kule w Częstochowie. Przewodnik biograficzny, Częstochowa 2005, s. 76; Słownik biograficzny działaczy polskiego ruchu robotniczego, t. II, (B. Gradowski), Warszawa 1987, s. 96–97; – „Głos Wolności” 1923 nr 28 s. 2, nr 33 s. 2, nr 36 s. 2, nr 71 s. 2; „Goniec Częstochowski” 1920, nr 167, s. 3; „Kolejarz-Związkowiec” 1931, nr 28, s. 221 (fotografia), 225, 226; „Kronika Ruchu Rewolucyjnego w Polsce” 1939, nr 1, s. 40; „Nad Wartą” 1997, nr 1 (J. Sętowski), s. 11 (fotografia); „Ziemia Częstochowska”, 1999, t. XXVI, (Z. Grządzielski), s. 27; – Archiwum Państwowe w Częstochowie, Magistrat Częstochowy 3620, nr 215; Centralne Archiwum Wojskowe, Akta Krzyża Niepodległości, t. 302; – informacje wnuka, Eugeniusza Fijałkowskiego z Częstochowy oraz fotografie i dokumenty w jego zbiorach; – odpis z inskrypcji nagrobnej.

Autor: → Juliusz Sętowski

Zobacz inne hasła z kategorii: → Osoby

Poprzednie hasło
→ Fiat. Katolickie Radio

Następne hasło
→ Fijałkowski Tadeusz

Ostatni Grosz... czytaj

Błeszno... czytaj

Dźbów... czytaj

Ostatnio dodane


Miejski Uniwersytet Powszechny

instytucja kulturalno-oświatowa utworzona w 1929 z inicjatywy częstochowskiego → Bezpartyjnego Bloku Współpracy z Rządem. Organizatorem był Wydział Oświaty i... więcej::

Zakład Freblowski Stanisławy Ligęzówny

w 1912 Stanisława Ligęzówna (Ligenzówna) podjęła starania o powołanie w Częstochowie kantoru pośrednictwa dla nauczycielek. Od tegoż roku pod nazwą... więcej::

Kościółek i szpital – przytułek św. Jakuba

wybudowane (kaplica była murowana, a przytułek drewniany) jako zespół szpitalny w 1586 z fundacji Jakuba Zalejskiego, pisarza celnego... więcej::

Chajutin (Hajutin) Szymon Szmerka

Chajutin (Hajutin) Szymon Szmerka (ok. 1872–1929), działacz spółdzielczy i sportowy. Ur. w Moskwie, był synem Joela Wulfa i Dobry Elki z Wileńczyków. Chajutin do Częstochowy przybył... więcej::

Mamy
już:

800 haseł