Ferens Tadeusz Józef

Ferens Tadeusz Józef (1903–1984), dr nauk medycznych, ginekolog-położnik. Ur. 2 I 1903 w Krakowie, był synem Ernesta i Józefy z Dutkiewiczów. W 1928 uzyskał dyplom na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie. W 1937 uzyskał zgodę na praktykę lekarską w Częstochowie, pracował w Szpitalu Miejskim przy ul. św. Barbary w Częstochowie. W 1939 został zmobilizowany, był komendantem szpitala wojskowego w czasie najazdu niemieckiego. Po zakończeniu działań wojennych krótko pracował w szpitalu we Lwowie. Ostrzeżony przed grożącym mu aresztowaniem przez radzieckie NKWD przedostał się do niemieckiej strefy okupacyjnej i wrócił do Częstochowy. Pracował w szpitalu oraz prowadził prywatną praktykę lekarską (w mieszkaniu przy II → Alei 24); współpracował z organizacjami niepodległościowymi; przyjaźnił się m.in. z chirurgiem → Władysławem Karczewskim związanym z konspiracją narodową oraz → Janem Hertzem z Kedywu Armii Krajowej. Wraz z żoną brał udział w ratowaniu Żydów; wśród uratowanych była m.in. Rut Asz (z rodziny częstochowskiego rabina → Nachuma Asza) i jej córeczka Aliza. W domu Ferensów znalazła schronienie lekarka Stefania Zarecka (wraz z mężem), umieszczona później w Warszawie. Udzielono też pomocy lekarzowi → Tadeuszowi Janowi Wolańskiemu, późniejszemu prezydentowi Częstochowy. Przy wyrabianiu fałszywych dokumentów współpracował z ks. → Wojciechem Mondrym z parafii św. Jakuba. Ferens jako biegły chirurg przeprowadzał operacje (także na terenie getta w Częstochowie) pozwalające ukryć ślady obrzezania (wiele takich zabiegów przeszło niemieckie badania). Leczył ukrywających się (po likwidacji getta) Żydów, m.in. przeprowadził operację wyrostka robaczkowego ratującą życie lekarzowi → Bronisławowi Rozenowiczowi. W 1945 został pierwszym ordynatorem oddziału położniczo–ginekologicznego → Szpitala Miejskiego im. M Skłodowskiej-Curie (przy ul. Kordeckiego). W 1950 wyjechał do Wrocławia, pracował w Akademii Medycznej, w 1957–1963 w szpitalu Ginekologiczno-Położniczym we Wrocławiu, następnie był lekarzem w Brzesku, Krynicy i Żegiestowie. Zm. 23 III 1984 w Olsztynie, tam został pochowany.

W małżeństwie z Wandą z Jazłowieckich miał syna Jerzego (1936–2016), lekarza anestezjologa.

Tadeusz i Wanda Ferensowie otrzymali medal Sprawiedliwy wśród Narodów Świata, posiadają tablicę pamiątkową i drzewko w Muzeum Yad Vashem w Jerozolimie.

Polski Almanach Medyczny na rok 1956, Warszawa 1957, s. 73; Mieczysław Wyględowski, Almanach lekarzy Częstochowy, Częstochowa [2010], s. 97; Martyna Grądzka-Rejak, Historia pomocy – rodzina Ferensów, https://sprawiedliwi.org.pl/pl/historie-pomocy/historia-pomocy-rodzina-ferensow (data dostępu 08.08.2018); Archiwum Państwowe w Częstochowie, zespół nr 8, sygnatura 894; APKi, zespół nr 21, sygnatura 22296; – informacje Jerzego Ferensa z Wrocławia w zbiorach Ośrodka Dokumentacji Dziejów Częstochowy Muzeum Częstochowskiego.