Federacja Polskich Związków Obrońców Ojczyzny (FPZOO)

Federacja Polskich Związków Obrońców Ojczyzny (FPZOO), federacja związków kombatanckich o prosanacyjnym obliczu politycznym założona w 1928. Podporządkowała sobie większość organizacji kombatanckich (w 1939 w skład Federacji wchodziło 37 organizacji kombatanckich). Inicjatorem założenia FPZOO na terenie powiatu częstochowskiego był częstochowski oddział → Związku Legionistów Polskich (ZLP); zebranie założycielskie odbyło się 18 X 1928. W skład oddziału powiatowego weszły: ZLP, → Związek Oficerów Rezerwy Rzeczypospolitej Polskiej, → Związek Podoficerów Rezerwy RP, Stowarzyszenie Rezerwistów i byłych Wojskowych, Stowarzyszenie Oficerów Rezerwy im. Marszałka J. Piłsudskiego, → Związek Peowiaków, → Związek Inwalidów Wojennych, → Związek Powstańców Śląskich. Federacja zakładała dla swoich członków spółdzielcze warsztaty zarobkowe, kasy pożyczkowo-oszczędnościowe, kasy pogrzebowe, ułatwiała członkom i ich rodzinom korzystanie z bezpłatnej lub zniżkowej opieki lekarskiej, z porad prawnych, otaczała opieką inwalidów, wdowy i sieroty po poległych. W ramach Federacji funkcjonowały cztery komisje: historyczna, wychowania fizycznego, przysposobienia wojskowego, towarzystwo wiedzy wojskowej. Federacja starała się rozbudzać patriotyzm poprzez organizowanie obchodów w rocznice wydarzeń historycznych, a także w dniu 1 listopada każdego roku; wówczas składano wieńce na grobach żołnierzy poległych w wojnie z Rosją bolszewicką, pod → pomnikiem „Częstochowa Synom Swoim” na cmentarzu Kule oraz przy → kwaterze powstańców śląskich na → cmentarzu św. Rocha. Funkcje prezesów zarządu powiatowego FPZOO pełnili: → Kazimierz Kühn (1928–30), → Wilhelm Mikulski (od 1937 prezes honorowy), → Wacław Kobyłecki, → Lech Smólski, Jan Mackiewicz. Członkami zarządów w 1928–39 byli m.in.: → Aleksander Bogobowicz, → Stefan Wojnar-Byczyński, → Ryszard Schmidt, Stanisław Chojnacki, → Roman Trawiński, dr → Stanisław Szwedowski, Wacław Kobyłecki, → Henryk Stalens, → Jan Paciorkowski, → Jan Studencki, → Tobiasz Fogelbaum, dr → Antoni Słowiński, dr → Alfred Franke.

Eligiusz Małolepszy, Kultura fizyczna i przysposobienie wojskowe w Częstochowie i powiecie częstochowskim w latach 1918–1939, Częstochowa 1996, s. 126; „Goniec Częstochowski” 1928, nr 244, s. 5, 1930, nr 21, s. 4, 1931, nr 49, s. 34, 1932, nr 65, s. 3, 1937, nr 99, s. 4; materiały w zbiorach Ośrodka Dokumentacji Dziejów Częstochowy Muzeum Częstochowskiego.