Drukarnia Kohna i Oderfelda

Drukarnia Kohna i Oderfelda, pod koniec XIX w. Kohnowie założyli spółkę i zbudowali wielkie przedsiębiorstwo fabryczne. W 1879 drukarnia Kohna i Oderfelda zatrudniała 61 osób; w następnych latach liczba pracowników stale rosła – w 1913 było tam 143 zatrudnionych. W 1904 drukarnia korzystała z usług częstochowskiej Elektrowni należącej do firmy „Orion”. W tym okresie zakład produkował książki, papiery i tapety kolorowe, papier introligatorski, obrazki, etykiety, afisze, bileciki, formularze rachunkowe i różne druki akcydensowe. Ważną część produkcji zajmowały wielobarwne obrazy litograficzne, wykonywane na rynek rosyjski, niemiecki i dla innych państw. Drukarnia była też pierwszą oficyną prasową w Częstochowie. Od 1882 tłoczono tam pierwsze stałe czasopismo: → „Kartkę Ogłoszeń Handlowych, Przemysłowych i Informacyjnych”. W okresie międzywojennym produkowano w niej głównie akcydensy – druki dla przemysłu, opakowania z nadrukami, druki urzędowe, afisze, a także drobne druki prywatne (bileciki, zaproszenia ślubne itp.). Produkowano także papier kolorowy i obrazy kościelne. Kilka lat przed wybuchem II wojny światowej drukarnia popadła w poważne kłopoty finansowe i chyliła się ku upadkowi. W 1938 właściciele ogłosili oficjalnie likwidację zakładu. W marcu 1939 wymówiono pracę wszystkim zatrudnionym. W kolejnych miesiącach zakład był nieczynny. Po wkroczeniu Niemców do Częstochowy, Oderfeldowie otrzymali od okupanta zezwolenie na uruchomienie drukarni; nastąpiło to w listopadzie 1939. W kwietniu 1940 załogę drukarni zasilili pracownicy litografii Samuela Kohna. 15 IX 1941 zwolniono cały personel zakładu, a najlepsze maszyny wywieziono do Łodzi, Poznania, Katowic, Bydgoszczy i Olsztyna. Wywieziono także role kolorowego papieru. W 1943 w pomieszczeniach drukarni zmagazynowano pożydowskie drukarskie maszyny pedałowe, które następnie zostały wywiezione w nieznanym kierunku. Po wojnie w dawnych obiektach drukarni Kohna i Oderfelda ulokowano Częstochowskie Zakłady Konfekcji Technicznej „Polnam”. W 2010 budynek dawnej drukarni został zburzony.

Witold Mielczarek, Pierwsze zakłady drukarskie i zakłady poligraficzne w Częstochowie, „Ziemia Częstochowska” 1976, t. XI, s. 241–250; – „Życie Częstochowskie” 2010, nr 65, s. 3.