Czerwiński Stanisław Stefan

Czerwiński Stanisław Stefan (1874–1948), działacz sportowy, współzałożyciel Częstochowskiego Towarzystwa Cyklistów, animator sportu motocyklowego. Ur. 1 V 1874 w Mistce, powiat Noworadomsk (Radomsko), był synem Józefa i Kornelii z Grzesików.

Czerwiński od 1895 uprawiał sport rowerowy. W 1900 wraz z → Marianem Puchalskim, → Adolfem Kleindienstem, Piotrem Wiśniewskim, → Stefanem Sikorskim zorganizował w Częstochowie kółko rowerowe. W 1902 na bazie tego koła zostało utworzone → Częstochowskie Towarzystwo Cyklistów (CzTC). Czerwiński przez szereg lat był członkiem zarządu (przez pewien czas pełnił funkcję prezesa) CzTC. Należał również do animatorów sportu motocyklowego w Częstochowie; m.in. w 1906 był organizatorem wycieczki motocyklowej do Krakowa i Zakopanego. W 1908 kierował sekcją motocyklową częstochowskiego oddziału Warszawskiego Towarzystwa Cyklistów. W tr. w wyścigu motocyklowym Warszawa-Lublin zajął trzecie miejsce. W 1910–14 był członkiem sekcji motocyklowej, która należała do Monachijskiego Klubu Motocyklowego, a w okresie późniejszym również do Częstochowskiego Klubu Motocyklowego. Od 1923 wielokrotnie wybierany był do zarządu reaktywowanego CzTC (od ok. 1935 Częstochowskie Towarzystwo Cyklistów i Motocyklistów). W 1926 został członkiem honorowym CzTC. Czerwiński zawodowo był mistrzem ślusarskim, właścicielem zakładu ślusarsko-mechanicznego; specjalizował się w artystycznym wykonywaniu bram kutych, ogrodzeń. W 1928 był fundatorem i wykonawcą bramy głównej (istnieje do dzisiaj) na cmentarzu Kule. W zakładzie Czerwińskiego reperowano maszyny parowe, silniki, jak też samochody i motocykle. Należał do Chrześcijańskiego Cechu Ślusarzy. W latach 20. był właścicielem sześciu kursujących na terenie Częstochowy tzw. autodorożek. W czasie okupacji niemieckiej wraz z Janem Piątkiewiczem i Antonim Sącińskim ukrywał sztandar CzTC. W 1945 mimo podeszłego wieku przystąpił do organizowania klubu kolarskiego w Częstochowie. Zm. 21 I 1948 w Częstochowie, pochowany został na cmentarzu Kule w kwaterze 23, rząd I, grób 13 (na rogu kwatery).

W małżeństwie ze Stanisławą Raczkowską (ok. 1878–1967) miał dzieci: Zenona (ok. 1918–90) oraz córki: Irenę zamężną Łucką, Janinę zamężną Gutbier, Sewerynę (ok. 1900–81), Elżbietę (ok. 1912–28) i Sabinę, zamężną Wódkiewicz (ok. 1905–47).

Juliusz Sętowski, Cmentarz Kule w Częstochowie. Przewodnik biograficzny, Częstochowa 2005, s. 53–54; Eligiusz Małolepszy, Kultura fizyczna i przysposobienie wojskowe w Częstochowie i powiecie częstochowskim w latach 1918–1939, Częstochowa 1996, s. 72; – Książka telefoniczna m. Częstochowy [1918], s. 44 (reklama); – „Głos Narodu” 1945, nr 193, s. 2, „Goniec Częstochowski” 1937, nr 105, s. 8, 1939, nr 60, s. 5; „Kultura Fizyczna” 1997, z. I (E. Małolepszy, J. Chowaniec), s. 43; „Kurier Częstochowski” 1927, nr 22, s. 3; „Życie Częstochowy” 1948, nr 23, s. 4; – Urząd Stanu Cywilnego w Częstochowie, akt zgonu nr 74/1948; – informacje wnuka, Andrzeja Czerwińskiego z Częstochowy; – odpis z inskrypcji nagrobnej.