Browar Szwedego

Browar Szwedego, częstochowski zakład piwowarski usytuowany przy ul. Ogrodowej 18/22, powstał na bazie browaru Limprechta. Około 1878 współwłaścicielem browaru był warszawski przemysłowiec → Kazimierz Szwede, który zakupił zakład pod koniec 1899. Pierwszym dyrektorem browaru został w 1900 → Antoni Zboiński. W 1900 przystąpiono do budowy słodowni, magazynów, rampy i antałkowni; rozbudowę zakończono w 1904. Jednocześnie browar wyposażano w maszyny. W 1902 zakład zatrudniał 40 robotników i trzech majstrów. W okresie I wojny światowej zaprzestano warzenia piwa. W 1920 zakład piwowarski przekształcono w spółkę akcyjną, zaś jej statut pozwalał na działalność w Polsce i za granicą. W 1932, po śmierci K. Szwedego, funkcję prezesa przejął Henryk Wolf. W okresie międzywojennym browar produkował różne gatunki piwa: jasne, marcowe, ciemne, porter oraz wodę sodową i lemoniadę. Pod koniec lat 30. zakład zatrudniał 102 osoby. Po wkroczeniu Niemców do Częstochowy, zarządcą został Hans Kraus. Władze okupacyjne pozbawiły zakład pojazdów, koni i prawie 37 tys. litrów piwa. W czasie II wojny światowej browar wyposażono w nowe maszyny, prawie trzykrotnie zwiększono produkcję. Głównymi odbiorcami produktów browaru były urzędy okupacyjne i niemieckie wojsko. Po ucieczce Niemców z miasta dyrektorem naczelnym zakładu został Fortunat Szymanowski (pełnił tę funkcję do 1949). W 1950 browar otrzymał status przedsiębiorstwa i otrzymał nazwę: Częstochowskie Zakłady Piwowarskie (a następnie: Piwowarsko-Słodownicze Przedsiębiorstwo Państwowe w Częstochowie). W 1959 połączono browar z Częstochowskimi Zakładami Spożywczymi, w wyniku czego powstały Częstochowskie Zakłady Piwowarsko-Spożywcze Przedsiębiorstwo Państwowe. W latach 60. browar rozbudowano i unowocześniono, a następnie połączono z Zabrzańskimi Zakładami Piwowarskimi. Pod koniec lat 70. rozpoczęto budowę Doświadczalnej Stacji Tankofermentorów, która jednak nie przyniosła spodziewanych zysków. Po 1989 browar stał się znów spółką akcyjną. Do produkcji skierowano nowy gatunek piwa: „Kmicic”. Piwo rozlewano ponadto poza siedzibą zakładu. W 2000 browar częstochowski kupiła spółka LCC, planująca modernizację obiektu i wyburzenie części zabudowań. cztery lata później niektóre budynki wpisano do rejestru zabytków. W marcu 2005 czterdziestoosobowa załoga zakładu otrzymała wypowiedzenia; browar zakończył działalność.

Dariusz Złotkowski, Dzieje Spółki Akcyjnej Browaru w Częstochowie (dawniej K. Szwede), Częstochowa 2006, s. 37–112; – „Gazeta Częstochowska” 2012 (24 V–13 VI), s. 7.