Aeroklub częstochowski

Aeroklub częstochowski, próbę powołania Aeroklubu Częstochowskiego (ACz) podjęto 29 V 1935. Do rejestracji aeroklubu nie doszło, gdyż mająca powstać placówka nie posiadała sprzętu lotniczego i dostatecznej ilości własnych pilotów, ponadto Częstochowa nie była miastem wojewódzkim. Dopiero 10 XI 1945 w gabinecie prezydenta miasta → Tadeusza Jana Wolańskiego odbyło się zebranie założycielskie ACz. Określono cele, przyjęto statut, dokonano wyboru zarządu, sądu klubowego i komisji rewizyjnej. T.J. Wolański został wybrany prezesem, → Jan Gronkiewicz i → Józef Kaźmierczak – wiceprezesami, Godzimir Jarosiewicz i → Bolesław Stępień – sekretarzami, Stefan Grabowski – skarbnikiem, a → Jan Grajcar, Tadeusz Wojan, Tadeusz Pindych, → Stefan Gajos i → Henryk Sięga – członkami zarządu. Funkcję kierownika organizacyjnego aeroklubu przyjął H. Sięga. Do placówki przystąpił Klub Szybowcowy (jego członkowie weszli w skład zarządu ACz). Departament Lotnictwa Cywilnego Ministerstwa Komunikacji przekazał na rzecz ACz 125 tys. zł. W grudniu 1945 placówka otrzymała na swe potrzeby budynek przy ul. Ochotników Wojennych 4/6. W sierpniu 1946 ACz otrzymał pierwszy samolot – dwupłatowiec Po-2. W maju 1949 prezesem ACz został Tadeusz Altman. W 1949 aerokluby regionalne przeszły pod zwierzchnictwo Ligi Lotniczej; ACz jako jeden z pierwszych wszedł w skład nowego stowarzyszenia (pod nazwą: Częstochowski Aeroklub Ligi Lotniczej). W 1950 na lotnisku Kościelec rozpoczęto prace budowlane w celu adaptacji obiektu na potrzeby Częstochowskiego Aeroklubu Ligi Lotniczej. W październiku 1950 prezesem aeroklubu został Witold Hupka. Po połączeniu organizacji społecznych w Ligę Przyjaciół Żołnierza (LPŻ), częstochowska placówka otrzymała nazwę: Aeroklub LPŻ w Częstochowie. Pod koniec 1953 aeroklub przerwał działalność, gdyż lotnisko Kucelin zostało zlikwidowane, zaś władze wojskowe nie wyraziły zgody na działalność aeroklubu na lotnisku w Kościelcu. Od pierwszych dni listopada 1956 działała społeczna rada Aeroklubu Częstochowskiego (na prawach zarządu) pod przewodnictwem Sławomira Rozanowa. 13 I 1957 reaktywowano ACz; w skład zarządu weszli: S. Rozanow (prezes), → Henryk Furmańczyk i Zbyszko Małek (wiceprezesi), Mieczysław Foltyński (sekretarz), Andrzej Stala (skarbnik). 26 II 1957 przekazano ACz lotnisko Kościelec (Rudniki). W marcu 1958 prezesem nowego zarządu został Ryszard Kubala, a wiceprezesem Józef Trzepizur. 27 III 1960 wiceprezesem ACz został Roman Król, przyjęto statut Aeroklubu PRL, ACz stał się organem terenowym Aeroklubu PRL. W maju 1961 ACz i redakcja → „Życia Częstochowy” zorganizowały Samolotowy Rajd Bałtycki (trasa Częstochowa – Toruń – Gdańsk – Inowrocław – Częstochowa). 25 III 1962 prezesem zarządu wybrano J. Trzepizura. 21 III 1965 uzupełniono zarząd ACz nowymi członkami – dyrektorami czołowych zakładów pracy. Na przełomie czerwca i lipca 1966 zorganizowano na lotnisku Rudniki mistrzostwa Polski modeli latających w sześciu kategoriach; Stefan Jurczeniak został mistrzem Polski w klasie F1A (szybowce). Był to pierwszy tytuł mistrza Polski zdobyty przez zawodnika ACz. 11 XII 1966 wiceprezesem ACz został Andrzej Tajchman. W marcu 1969 ACz i redakcja „Gazety Częstochowskiej” postanowiły zorganizować na lotnisku Rudniki Całoroczne Zawody Szybowcowe o Puchar „Gazety Częstochowskiej”. W maju 1969 odbyły się pierwsze szybowcowe mistrzostwa Częstochowy o Puchar „Życia Częstochowy”. 11 III 1973 prezesem nowego zarządu został Zbigniew Mądrzycki. W lipcu 1973 rozpoczęto rozbudowę i modernizację lotniska Rudniki oraz zakończono remont siedziby ACz w I Alei 9. 21 I 1974 powołano sekcję lotniarską. W 1975 z okazji jubileuszu ACz otrzymał on od Aeroklubu PRL samolot Zlin 42M, zaś w 1976 społeczeństwo Częstochowy ofiarowało swemu aeroklubowi samolot An-2. Ponadto w tymże roku ACz otrzymał od Urzędu Miasta Częstochowy laminatowy wyczynowy szybowiec Jantar-Standard. Wojewoda częstochowski → Mirosław Wierzbicki podjął decyzję o zakupie dla ACz z okazji jego jubileuszu śmigłowca Mi-2 (maszyna trafiła do użytku w 1977). 3 VII 1977 Zarząd ACz powołał Komitet Rozwoju Aeroklubu Częstochowskiego (Zdzisław Jodłowski, Andrzej Tajchman, Jan Pęciak, Kazimierz Piątek, Grzegorz Lipowski, Edward Rydz, Józef Trzepizur, Andrzej Warkiewicz). Prezes Z. Mądrzycki objął protektorat nad Komitetem. Dzięki pomocy finansowej Komitetu, w 1977 na lotnisku Rudniki oddano do użytku stację benzynową i magazyn smarów. 19 II 1983 prezesem zarządu wybrano Zdzisława Jodłowskiego. W tymże roku na lotnisku Rudniki oddano do użytku nowy hangar wraz z infrastrukturą. 5 XII 1987 prezesem zarządu został Józef Glanc, zaś kierownikiem ACz – Włodzimierz Wrona. 14 II 1992 prezesem zarządu wybrano Lecha Pychyńskiego, a 19 III 1994 stanowisko to objął Andrzej Osowski; dyrektorem został Andrzej Tajchman (po nim funkcję tę przejął w 1998 Maciej Białek). W 1997 na czele ACz stanął Włodzimierz Skalik. W 2000 ACz przejął od Aeroklubu w Lubinie, wyremontowany w Krośnie samolot PZL-101 Gawron. 24 I 2002 lotnisko Rudniki zostało przekazane przez Ministerstwo Obrony Narodowej do Agencji Mienia Wojskowego (AMW); wkrótce podpisano porozumienie między AMW a ACz. Obecnie przy aeroklubie działają sekcje: samolotowa, szybowcowa, paralotniowa, spadochronowa, mikrolotowa i modelarska.

Andrzej Tajchman, Diamentowy jubileusz Aeroklubu Częstochowskiego 1945–2005, Częstochowa 2005, s. 6–66; – materiały w zbiorach Ośrodka Dokumentacji Dziejów Częstochowy Muzeum Częstochowskiego.